Marinx Gijsen, De diaspora

Beoordeling: 1 ster

Het boek Diaspora van Marnix Gijsen heeft geen urgentie; er is geen enkele reden om over de perosnages meer te willen lezen. De afstandelijke manier van schrijven draagt daar sterk aan bij, maar ook inhoudelijk biedt het boek te weinig boeiends.

De historicus is in Diaspora aan het woord, alleen als geïnteresseerde in egodocumenten zou je Diaspora uit de kast moeten pakken. Ik heb één verhaal helemaal gelezen en één grotendeels en toen heb ik het boek weggelegd. Helaas, geen aanrader.

Remco Campert, De familie Kneupma

Beoordeling: 4 sterren

De verhaaltjes over de familie Kneupma zijn grappig, erg melig, maar toch grappig. Het boekje kent eigenlijk twee problemen. Zoals ook bij bundels columns kan overdaad schaden als je er te veel achter elkaar leest. Daarnaast zijn het eigenlijk té flauwe verhaaltjes om tot de hogere literatuur te kunnen behoren. Toch toont hier zich het talent van Remco Campert. Hij maakt het tot een leuk boek in plaats van een flauw derderangsboek.

Simon Carmiggelt en Peter van Straaten, Met de neus in de boeken

Beoordeling: 2 sterren

Met de neus in de boeken is een heruitgave van het boekenweekgeschenk Mooi kado met uitbreidingen. Helaas voegt deze heruitgave in tegenstelling tot wat de schrijvers verzuchten in de inleiding, zeer weinig toe aan wat er in 1979 is verschenen. De verhalen in dit boek zijn niet waardeloos, maar ook niet meer dan twee sterren waard.

Boudewijn Büch, Eerstejaars

Beoordeling: 4 sterren

Eerstejaars is een cadeautje van boekhandel Dekker van de Vegt uit Nijmegen ter ere van de heropening in 1985. Het verhaal is bijzonder en ook wel weer typisch Büch. In het korte verhaal schetst Büch een mooie spanningsboog en échte mensen, ondanks het feit dat we het wel duidelijk over types hebben. Het is een mooi cadeau.

J.M.A. Biesheuvel, De weg naar het licht

Beoordeling: 4 sterren

Nadat ik jaren geleden de surrealistische schrijver Belcampo ontdekte, terwijl ik alleen De komst van Joachim Stiller als surrealistisch werk kende, is de herontdekking van Biesheuvel een volgende binnen deze stroming. Tijdens mijn studie schreef ik tijdens een collegereeks over waanzin en melancholie in de literatuur mee aan een artikel voor Parmentier. Daarbij onderzocht ik zelf Jan Hanlo, een studiegenoot hield zich met Biesheuvel bezig.

Biesheuvels De weg naar het licht bevat veel mooie verhalen, realistisch beschreven en regelmatig ook realistisch van inhoud, maar vaak zit er een rare twist in de verhalen. Niet alle verhalen spreken mij voor 100% aan, maar er zit ontzettend veel moois tussen.

Adriaan van Dis, Leeftocht

Beoordeling: 4 sterren

Deze bundel van Adriaan van Dis laat prachtig alle kanten van zijn oeuvre zien. Van journalistiek tot reisverslag van televisiecarrière tot Zuid-Afrika en Indonesië. Alles zit erin. Niet alle verhalen spreken mij even aan, maar dat maakt met zo’n dikke bloemlezing eigenlijk niet uit: voor ieder zitten er wel wat pareltjes tussen. Bovendien geven de verzamelde verhalen een prachtig tijdsbeeld.

Alles wat we kennen van Adriaan van Dis: zijn Indische familie, zijn liefde voor exotische oorden, met name Afrika, visies op Nederland, de televisiewereld en de journalistiek. Het is een echt Van Dis-boek dat veel moois bevat.

Martine van Rooijen, Boven in de groene linde zat een moddervette haan

Beoordeling: 5 sterren

Wat een prachtig cadeau kreeg Jessie van de ouders van een mentorleerling: Boven in de groene linde zat een moddervette haan. 75 fabels uit de wereldliteratuur, op rijm gezet met grapjes voor zowel kinderen als volwassenen. Hoewel voor een baby/dreumes de verhalen veel te moeilijk zijn, is het toch een feest om de fabels voor te lezen. Ze klinken mooi en de taal zwiert over de pagina’s. Een prachtige prestatie. De tekeningen zijn bovendien oogstrelend. Een absolute topper die de komende jaren meer uit de kast dan erin zal vertoeven.

Louis Couperus, Als ik, bij voorbeeld, de geest van mijn moeder[…] (boekenweekgeschenk 1974)

Beoordeling: 1 ster

Ik kan over dit boekenweekgeschenk heel kort zijn: ik hou niet van Louis Couperus. Ik dacht, misschien dat fragmenten uit zijn oeuvre mij van de schoonheid van zijn werk kunnen overtuigen, maar nee. Na twee pagina’s kreeg ik mezelf niet verder gepusht. Niks voor mij!

C. Buddingh, Bericht aan de reizigers (boekenweekgeschenk 1975)

Bericht aan de reizigers

Beoordeling: 3 sterren

In mijn reeks boekenweekgeschenken is dit er één die mij wat minder aanspreekt. Het is een aardige verzamelbundel, waarin C. Buddingh van diverse grote schrijvers gedichten, verhalen en romanfragmenten bij elkaar heeft gezet met als thema ‘reizen’. Het is een leuke doorsnede van wat in 1975 als grote schrijvers werden gezien en opvallend genoeg zijn er nog maar weinig namen echt vergeten.

Aan de andere kant is Bericht aan de reizigers geen topper. De verhalen en gedichten zijn aardig tot goed, maar je vliegt de fragmenten alweer uit voor je er goed en wel in zit. Helaas, niet mijn ding, maar binnen zijn genre wel goed.

Thomas François Burgers, Dorp in het onderveld

Dorp in het onderveld Beoordeling: 4 sterren

Thomas François Burgers (1834-1881) is in de geschiedenis van Zuid-Afrika vooral bekend gebleven als president van Transvaal. Ook in de kerkgeschiedenis geniet hij een zekere bekendheid. Voordat hij president werd, was Burgers predikant in de Kaapkolonie een predikant die bij zijn gemeenteleden zoveel weerstand opriep dat hij door de Synode van de Nederduits Hervormde Kerk geschorst werd. Maar als auteur van verhalen over het leven in een Afrikaans dorp in het midden van de negentiende eeuw is Burgers zo goed als vergeten. Hoewel zijn verhalen geschreven zijn in de traditie van het in het negentiende-eeuwse Nederland zo populaire humoristisch-realistische proza, heeft hij de Nederlandse literatuurgeschiedenis, laat staan de liiteraire canon, nooit gehaald. Daarvoor was zijn werk te Afrikaans. Maar ook in de geschiedenis van de Afrikaanse letterkunde was hij niet welkom, want al was hij geboren en getogen Afrikaner, Burgers hoorde tot de generatie auteurs die als ze de pen ter hand namen geen Afrikaans maar Nederlands schreven.Als een in het Nederlands schrijvende Zuid-Afrikaan is Burgers tussen wal en schip geraakt een daardoor is zijn werk, om Lodewijk van Deyssel te citeren, ‘ergens in de onmetelijke steppe der vergetelheid’ terechtgekomen.*

Dorp in het onderveld is niet alleen een goed geschreven boek, het is ook een interessant boek. De verhalen die Burgers beschrijft geven een goed beeld van het leven in een klein Zuid-Afrikaans dorp in de negentiende eeuw. Burgers verhalen hebben kwaliteit, zowel stilistisch als qua structuur en opbouw. Wel moet je er even goed voor gaan zitten als je aan dit boek begint: zijn stijl en de afstand in tijd en cultuur vereisen nauwkeurige lezing, rust en concentratie.

*Flaptekst Dorp in het onderveld