Oek de Jong, Hokwerda’s kind

De kaft van het boek Hokwerda's kind van Oek de Jong waarop in zwart-wit een gevallen paard is afgebeeld. De titel en auteursnaam zijn in rood afgedrukt.
Kaft van het boek Hokwerda's kind van Oek de Jong

Beoordeling: 2 sterren

Hoewel ik van Oek de Jong zijn Opwaaiende zomerjurken met veel plezier las, ben ik van Hokwerda’s kind minder gecharmeerd. Na de boeken van Griet op de Beeck voelt dit weer iemand die komt klagen over een mislukte relatie. Hoewel de schrijfstijl van De Jong vele malen beter is dan die van Op de Beeck en de perspectiefwisselingen je als lezer wel actief houden, blijft het verhaal toch behoorlijk saai. Ik ben geen fan.

Arthur Japin, De man van je leven

Kaft van het boek De man van je leven van Arthur Japin.

Beoordeling: 2 sterren

Ik ben de laatste jaren minder en minder enthousiast geworden over het werk van Japin. Waar ik over De Overgave nog laaiend enthousiast was, begon bij Vaslav de omslag en ook Buiten is het feest viel me tegen. Helaas wordt het minder en minder: De man van je leven is een weinig enerverend boek. De eerste 40 bladzijdes sleept het nogal. Ook moet je als lezer nogal wennen aan de perspectiefwisselingen. Uiteindelijk komt na een pagina of 50 alles bij elkaar. Maar dan… dan sleept het nog weer een flink aantal pagina’s verder. Aan de ene kant voorspelbaar, aan de andere kant nogal ongeloofwaardig, zeker de goede afloop. Dat Japin zelf een (moeilijke?) driehoeksrelatie heeft, is zijn keuze. Maar val ons daar niet mee lastig.

Philip Huff, Dagen van gras

De kaft van het boek Dagen van Gras van Philip Huff
Voorkant van het boek Dagen van Gras van Philip Huff

Beoordeling: 3 sterren

Er gebeurt niet zo veel in Dagen van gras en toch gebeurt er een heleboel. Je leeft helemaal mee in de binnenwereld van hoofdpersoon Ben die in zijn puberteit rondhangt. Hij doet dus niet heel veel, maar langzaam zakt hij weg in een psychose. Op een bepaalde manier doet de leegheid van Bens bestaan en de saaiheid van het verhaal denken aan De Avonden. Dit boek leest wel sneller dan dat van Reve en raakt ook minder diep de ziel van een generatie. Het verhaal zelf bleef mij niet echt bij: een maand na het lezen moest ik opzoeken waar het ook weer over ging. Ik heb me vermaakt, maar dat is het dan ook wel.

Aleid Truijens, Leven in de verbeelding. Hella S. Haasse 1918-2011

Kaft van het boek Aleid Truijens, Leven in de verbeelding. Hella S. Haasse 1918-2011

Beoordeling: 3 sterren

Op 27 september 2023 interview ik Aleid Truijens bij het Literair Café Helmond. En ter voorbereiding las ik haar biografie van Hella Haasse. Van die schrijfster las ik diverse boeken, waaronder Dat weet ik zelf niet (boekenweekgeschenk 1959), Transit (boekenweekgeschenk 1994), De ingewijden, Sleuteloog en uiteraard Oeroeg (boekenweekgeschenk 1948). En ik heb een bijzondere band met haar doordat ik in de Volkskrant terecht kwam vlak na haar overlijden.

De biografie is zeer gedetailleerd geworden. Je kunt het leven van Haasse echt volgen, maar het tempo dat daardoor nogal laag ligt is in het begin erg wennen. Truijens gaat uitgebreid in op het leven en de verschillende boeken van de auteur. Als Haasse niet meer schrijft gaat het tempo flink omhoog, wat natuurlijk niet onlogisch is. En dat resulteert in een zeer complete maar ook erg overvolle biografie. En die biografie roept enkele vragen op die ik graag meeneem naar 27 september. Zo zegt Haasse over haar eigen werk dat je gaat zien wat haar bezighoudt in haar werk. Is dat ook zo?

Sluit de toon van de biografie ook aan bij de toon van Haasses schrijfwerk? Hoe zou Mulisch tegen Haassse hebben aangekeken: het lijkt mij geen gemakkelijke tante. Staat haar werk inderdaad zo centraal in haar leven als ze zelf zegt? Is ze nu wel of geen feministe? En is het huwelijk inderdaad een terugkerend motief in haar werk? Of is dat maar interpretatie van de biograaf? We gaan het horen.

Sappho, Gedichten

Kaft van het boek Gedichten van Sappho

Beoordeling: 2 sterren

Pas als je naar het originele materiaal gaat kijken, ontdek je wat het echt is. Dat heb ik bij Sappho onlangs gedaan en zo ontdekte ik, dat er van haar gedichten vooral fragmenten over zijn. Nooit geweten!

In die fragmenten zie je dat ze een eigen sterke stijl heeft, maar echt volgen kun je de inhoud helaas niet meer. De mythe is groter dan wat er nog over is. Historisch interessanter dan als literair object.

Lize Spit, Eerlijke vinder

Kaft van het boek Eerlijke Vinder van Lize Spit

Beoordeling: 2 sterren

Het is toch jammer dat in een boek alleen de laatste scène mooi beschreven is. Dat is bij Eerlijke vinder van Lize Spit het geval. Het boek blijft je ook niet bij en dat is jammer, omdat het boekenweekgeschenk een goede reeks heeft gehad de laatste jaren (zie 2020, 2021, 2022).

Bij Spit zijn de eerste 90 bladzijdes een tergend trage aanloop naar die slotscène. En ondertussen strooit Spit met details die nadere uitwerking behoeven maar waarvoor ze in zo’n boekenweekgeschenk te weinig ruimte had. Daardoor staat het boek vol losse eindjes. Nu duimen voor een beter boek in 2024.

Marita Mathijsen, L, de lezer van de 19e eeuw

Kaft van L, lezer in de 19e eeuw

Beoordeling: 4 sterren

L, is een interessant boek dat een bijzonderuitgangspunt heeft. Met L wil Marita Mathijsen ons laten zien wat de lezer van de 19e eeuw las. Wat we in de literatuurgeschiedenis bestuderen en wat de negentiende-eeuwer heeft ervaren en wat de verschillen daartussen zijn.

Door de lezer als personage in te voegen, weet Mathijsen de ervaring van de mensen van toen goed te laten zien. Je kijkt met andere ogen dan als historisch geïnteresseerde persoon uit de 21e eeuw. Dat ’trucje gaat na verloop van tijd en ook afhankelijk van de mate waarin het deelonderwerp je interesseert soms vervelen.

Gelukkig kun je kiezen of je die gedeeltes leest of niet, want ook zonder is het een heldere uiteenzetting. De continue stijlwisseling tussen de feitelijke gedeeltes en belevende L, vraagt wel wat van de lezer, maar het is een bijzonder boek geworden dat aanbeveling verdient..

Sander Schimmelpenninck, Sander en de brug

De kaft van het boek Sander en de Brug van Sander Schimmelpenninck.

Beoordeling: 4 sterren

Sander en de brug is het vervolg op de interessante tv-serie Sander en de kloof. Het is een mooi compact boek met concrete ideeën om de kloof in Nederland te verkleinen. Het leest prettig qua toon en uitlegniveau. Voor publiek met een 3F-leesniveau of hoger wordt voldoende uitgelegd, zonder storend belerend te worden; voor mensen met een leesniveau 2F of lager zal het boekje toch nog wel wat lastige termen kennen.

Inhoudelijk doet Schimmelpenninck heldere voorstellen waar ik mij grotendeels in kan vinden. Maar als liberaal zie ik niet echt iets in de sociale diensttijd. Andersom zal een conservatieve CDA’er zichzelf waarschijnlijk in enkele andere voorstellen niet kunnen vinden, dus bereikt het boek een breed publiek en voedt het een breed debat.

Wat ik mis in de voorstellen is het onvoorwaardelijk basisinkomen (UBI). Onderzoek laat zien dat sociale inzet vanzelf ontstaat vanwege financiële zekerheid en dan heb je dienstplicht om mensen tot inzet aan te zetten niet nodig. Maar toch: de auteur bereikt wel dat ik ga nadenken over hoe mensen tot sociale inzet komen, dus doel geslaagd.

Sybren Polet, Persoon/Onpersoon

Kaft van de verzamelbundel Persoon/Onpersoon van Sybren Polet.

Beoordeling:1 ster

Soms is poëzie geen fijne poëzie. Het past niet bij je, het is niet jouw stijl of je kunt er weinig mee. Dat heb ik sowieso al bij een deel van de Vijftigers, zoals een Gerrit Kouwenaar en soms bij het werk van Lucebert. Terwijl ik Vinkenoog en Campert wel kan waarderen. Polet bevindt zich onderaan mijn lijstje met favoriete Vijftigers. Het is te experimenteel, ik kan er te weinig mee en de dwarsdoorsnede van zijn werk die ik met Persoon/Onpersoon heb gekregen is voor mij voldoende geweest om hem verder links te laten liggen.

Toon Tellegen, Het komt goed

Kaft van de verhalenbundel Het komt goed van Toon Tellegen.

Beoordeling: 3 sterren

Hoewel ik een groot fan ben van het werk van Toon Tellegen, viel mij Het komt goed wat tegen. De taal blijft prachtig en de sfeer in de verhalen ook. Maar inhoudelijk worden de verhalen in deze bundel soms zo vaag, dat ik er niet meer helemaal wijs uit kom. Een aardig en lief boekje met een mooie kaft, maar geen topper.