PPC D66, Vertrouw op de eigen kracht van mensen

Beoordeling: 4 sterren

De permanente programmacommissie van D66 heeft in het afgelopen jaar gewerkt aan het essay Vertrouw op de eigen kracht van mensen, sociaal-liberale grensverkenningen. Dit 52 pagina’s tellende boekje verwoordt het basale mens- en maatschappijbeeld van de sociaal-liberaal en alle grenzen, vragen en kanttekeningen die daar bij te maken zijn.

Het boekje is een interessante zoektocht naar een gezamenlijke grond. En zoals in de epiloog gezegd moet dit boek niet leiden tot eindeloos gebakkelei binnen de gelederen over die punt of komma in de tekst die anders had gemoeten. Het moet een basis zijn voor het politiek handelen, een visie achter het oplossen van concrete maatschappelijke problemen. In dit doel is het boekje in elk geval goed geslaagd.
Wel heb ik twee kanttekeningen: ten eerste is het boekje erg wetenschappelijk/elitair van taalgebruik. De gemiddelde Nederlander kan niets met deze tekst en dat lijkt mij een gemiste kans. Daarnaast vind ik de balans in het boekje tussen wat ouders aan opvoeding moeten doen en wat er van het onderwijs wordt verwacht te ver doorslaan naar het onderwijs. Van de mogelijkheden van het onderwijs moeten geen wonderen worden verwacht.

Kortom: een mooi uitgangspunt voor discussie binnen en buiten D66 over de mens en maatschappij, een goed handvat voor praktisch politiek handelen in elitair geschreven Nederlands.

Rutger Kopland, Het orgeltje van yesterday

Het orgeltje van yesterday Beoordeling: 4 sterren

Deze bundel van Rutger Kopland biedt een gevarieerd aanbod aan thema’s. Sommige zijn licht, zoals Verhaaltje voor jullie, anderen zijn zwaarder, zoals de drie gedichten onder de titel Bij de dood van mijn vader. Maar toch weet Kopland ook zware onderwerpen altijd een lichte toon mee te geven en laat hij je na het lezen van zijn gedichten achter met een prettig gevoel. Een van de betere Nederlandse dichters van de twintigste eeuw.

Thea Beckman, De gouden dolk

De gouden dolk Beoordeling: 4 sterren

Een oude vrouw voorspelt Jiri, een eenvoudige smidszoon, dat hij eens de eigenaar zal zijn van de beroemde Gouden Dolk.
Al heel jong had Jiri van zijn grootvader verhalen over die dolk gehoord, die in het bezit is van de heerser van Aleppo, de geweldenaar Nour-ed-Din. En hoe zal hij die dolk dan ooit kunnen bemachtigen? Moet hij daarvoor meegaan met de kruistocht tegen de Saracenen, juist tegen Nour-ed-Din, die de christelijke vorstendommen in Palestina bedreigt?*

Dit boek deed me toch wel heel erg denken aan Kruistocht in spijkerbroek met een vleugje Vrijgevochten. Het verhaal is spannend, de reis die wordt beschreven is boeiend, maar toch is ook hier weer een wat moraliserend toontje aanwezig als het om standsverschillen en religies gaat. Al met al een van de betere boeken van Beckman.

*Bron: Bol.com

Tim Krabbé, Vertraging

Vertraging Beoordeling: 4 sterren

Jacques Bekker is op terugreis naar Nederland als het vliegtuig waarin hij zit een tussenlanding moet maken op Sydney. Van de drie uur vertraging maakt hij gebruik door een bliksembezoek te brengen aan zijn jeugdvriendin Moniek Illegems. Deze blijkt juist op het punt te staan haar biezen te pakken. Ze heeft zware fraude gepleegd en wordt om die reden gezocht door de politie. Wanhopig smeekt ze Jacques haar te helpen bij haar vlucht. Hij voelt daar aanvankelijk weinig voor, maar zwicht uiteindelijk en mist zo zijn vliegtuig. Daarna begint een heilloze tocht dwars door Australië met fatale gevolgen.*

Vertraging is een goed geschreven boek van een begenadigd schrijver. Ik kon me nog flarden van dit boek herinneren, omdat het op mijn leeslijst op het vwo heeft gestaan, maar pas nu kan ik Krabbés stijl en ambachtelijkheid pas echt waarderen.
Waar Tim Krabbé met Het gouden ei al liet zien de literaire technieken wat betreft spanning en tijd tot in de finesses te beheersen, doet hij dat met Vertraging opnieuw. Toch komt dit boek langzamer op gang en leest het eerste gedeelte als een soort roadmovie; niet het genre dat mijn grote voorliefde heeft. Naar het einde toe bouwt de spanning zich echter steeds meer op tot een prachtige climax. Zeker gaan lezen dit boek!

*Bron: flaptekst Vertraging

Rudyard Kipling, Kim

Kim Beoordeling: 3,5 sterren

Rudyard Kipling, winnaar van de Nobelprijs voor literatuur, schreef verschillende romans, waaronder Het jungleboek en het meesterwerk Kim. Kim (1901) is het kleurrijke en tijdloze verhaal over een vroegwijze weesjongen van deels Ierse en deels Indiase afkomst, die tussen twee culturen staat. Hij moet zich in zijn eentje zien te redden in het chaotische Lahore, stad van markten en legerkampen, opstandelingen en gelovige massa’s. Zijn leven verandert als hij samen met een oude Tibetaanse lama op zoek gaat naar de Levensrivier en hij tegelijk verwikkeld raakt in een spionageaffaire. De rivier lijkt onvindbaar, maar Kim leert veel over de wereld en zichzelf.*

Voor het eerst in meerdere jaren kon ik echt niet kiezen. Drie sterren? Of vier sterren? Kijkend naar de kwaliteit van Kiplings werk moet ik gaan voor vier of misschien wel vijf sterren, kijkend naar mijn leesplezier moet ik gaan voor drie of misschien wel twee sterren.
Kipling is een goed romancier, zijn verhaal heeft mooie spanningsbogen, fantastische personages die je tot in de kleinste details leert kennen, kent prachtige omschrijvingen van de omgeving, kortom: een rijke roman. Maar het verhaal is wel meer dan 100 jaar oud en je kunt dit boek alleen lezen wanneer je er met je hoofd bij bent. Het boek is daardoor niet zo toegankelijk en maakt het een aanrader voor de literaire fijnproever. En dat resulteert (voor het eerst en waarschijnlijk ook voor het laatst) in 3,5 ster voor Kim van Rudyard Kipling.

*Bron: Bol.com

Francine Oomen, Gek van liefde

Gek van liefde Beoordeling: 4 sterren

Iedereen is wel eens gek van liefde: iedereen kent de maniakale begeerte die met grote hartstocht gepaard gaat en de dwaze haat die met het voorbijgaan van de passie komt – maar niet iedereen kan die gekte goed onder woorden brengen.
In Gek van liefde beschrijft Francine Oomen gevoelens van verlangen, verliefdheid en liefdesverdriet. Haar gedichten bieden troost aan wie afscheid moet nemen van een oude liefde en herkenning voor wie hunkert naar een nieuwe. In heldere taal en zonder pathetiek analyseert ze haar iegen liefdeleven: vallen en opstaan, sadder and wiser – dat is de kern van deze bundel liefdespoëzie.*

Toen ik de bundel van Oomen opensloeg, waren de eerste gedichten die ik las geen pennenvruchten waar ik blij van werd, maar lezend en speurend kwam ik tussen de joepie-joepie-lyriek ook enkele pareltjes tegen. Dit zijn vooral de gedichten waarin de triestere kanten van de liefde aan bod komen.
Deze bundel is een bonte mengeling van mooie en minder mooie poëzie met allerlei verschillende onderwerpen, thema’s, gedachten en variaties in stijl. Zo zijn er het prachtige Voorbij, het ontroerende Geen prettig aangezicht, het flutsige Liedje dat almaar door mijn hoofd blijft malen en het onbegrijpelijke Geel weiland.

*Bron: Flaptekst Gek van liefde

Thea Beckman, “Kruistocht in spijkerbroek”

Kruistocht in spijkerbroek geb Beoordeling:4 sterren

De zestienjarige Dolf uit Amstelveen geeft zich op als proefkonijn: hij zal door een materie-transmitter teruggeflitst worden naar de Middeleeuwen om daar één middag een kijkje te nemen. Maar door een foute berekening komt hij in het jaar 1212 terecht in een Kinderkruistocht die net uit Keulen is vertrokken en niet op het riddertoernooi in Montgivray in Midden-Frankrijk dat hij zo graag wilde bijwonen. Verbijsterd ziet hij duizenden gelovige – en vooral goedgelovige – kinderen, aan wie wonderen zijn beloofd, zingend aan hem voorbijtrekken. Zij zijn van plan met hun blote handen het Heilige Land van de Saracenen te bevrijden. Om vijf uur diezelfde middag moet Dolf weer op de afgesproken plek staan om teruggeflitst te worden naar de twintigste eeuw tenminste, als er niets fout gaat…*

Kruistocht in spijkerbroek is één van die boeken die ik op mijn 13e/14e las en toen helemaal geweldig vond. Ik heb sowieso meer dan de helft van Beckmans ouevre versleten in die tijd. Nu ik het boek opnieuw lees, begrijp ik mijn begeestering van toen heel goed. Je blijft lezen en wilt weten hoe het gaat aflopen met de kinderkruistocht waaraan Dolf deelneemt. Zelfs als je de afloop al weet, blijft het leuk en dat geeft voor mij aan dat dit boek kwaliteit heeft.
Toch zie ik, met mijn leeservaring en studie als extra bagage, dat dit boek ook zijn minpuntjes heeft. Zo wordt prachtig toegewerkt naar de climax op het strand van Genua, maar dat zorgt er ook voor dat het stuk erna als anticlimax wordt ervaren. Ook de blij vlagen zeer moralistische toon en karikaturale schetsing van twintigste-eeuwers en middeleeuwers zijn wat storend.
Maar herlezing van dit boek toont aan waarom het al jaren en jaren populair is bij jongeren overal in Nederland en waarom het de Gouden Griffel zeker heeft verdiend. Een aanrader voor jong én oud!

*Bron: Bol.com

Menno Wigman, “Dit is mijn dag”

 Dit is mijn dag Beoordeling: 4 sterren

Doorgaans ben ik een groot fan van het werk van Menno Wigman en bij veel van de gedichten in deze bundel is dat ook het geval, maar Menno had op sommige dagen blijkbaar zijn dag niet. Er zitten soms wat gekunstelde dichtwerken tussen en dat is jammer. Toch blijft Wigman een van de beste dichters die Nederland op dit moment heeft: hechte, klassiek ogende gedichten die wanneer je ze leest en herleest steeds meer van hun diepgang prijsgeven.

Balthazar Huydecoper, “Achilles”

Beoordeling: 4 sterren

Het treurspel Achilles beschrijft de periode in de oorlog tussen Troje en Griekenland wanneer Achilles heeft besloten niet langer deel te nemen aan de strijd, zijn vriend Patroclus bezwijkt op het slagveld en tot het moment waarop Achilles Hector heeft verslagen.

Dit in 1719 geschreven treurspel voldoet naadloos aan de traditie van het Frans-classicisme. Het beoordelen van dit stuk moet dan ook gebeuren met het oog daarop, want vooral de eenheid van tijd en plaats maken het stuk voor ons, de Joop-van-den-Ende-generatie, erg saai. Binnen de grenzen van het Frans-classicisme heeft Huydecoper een prachtig stuk geschreven dat zowel poëtisch als wat betreft taalgebruik als wat betreft de manier waarop hij de bron dramatisch heeft verwerkt goed in elkaar zit. De leesbaarheid naa bijna 300 jaar zorgt voor vier sterren in plaats van vijf.

Victor Hugo, “Les Misérables”

 Beoordeling:4 sterren

Het aangrijpende verhaal van de hoofdpersoon Jean Valjean begint met een gebeurtenis die hem zijn hele leven zal blijven achtervolgen: hij steelt een brood om zijn neefjes, die al dagen niets meer hebben gegeten, van de hongerdood te redden. Dit op zich onbeduidende incident komt hem echter op een zware gevangenisstraf te staan: hij wordt veroordeeld tot negentien jaar dwangarbeid…
Als hij na al die ellendige jaren vrijgelaten wordt, wil niemand meer iets met hem te maken hebben. Desondanks weet Valjean zich te ontwikkelen tot een gerespecteerd burger.
Zijn criminele verleden blijft hem echter achtervolgen in de persoon van zijn aartsrivaal inspecteur Javert, die verbeten op hem blijft jagen vanwege zijn al dan niet vermeende misstappen. Hierdoor kunnen Valjean en zijn aangenomen dochter Cosette geen rust vinden en bewegen zij zich als paria’s door een maatschappij die zich kenmerkt door onrust, oproer en sociale misstanden.*

Les misérables is een prachtige, typisch 19e-eeuwse roman. Het tragische verhaal van Jean Valjean en met name de historische tekening die een belangrijke rol speelt in het verhaal spreken mij erg aan. De enige passage die mij erg tegenviel was de opstand op de barricade, die overduidelijk de climax van het boek moet vormen, maar wat mij betreft het minste stuk was. Hugo laat je meeleven met de hoofdpersonages Valjean, Marius en Cosette en doorbreekt die fijne vertelling behoorlijk abrupt door een nogal rommelig georganiseerde opstand. Jammer, maar het boek blijft wel een aanrader, maar wel een aanrader met vier sterren!

*Bron: Bol.com