Wim Pelgrim » Tag » boekbespreking

Tag archieven: boekbespreking

Finn Zetterholm, Julia’s reis

Door | |
1 reactie

Beoordeling: 3 sterren

Julia is twaalf en woont met haar ouders in Stockholm. Ze is gek op kunst en kan waanzinnig goed tekenen. Op een dag zit Julia in het park te schetsen, als een vogel haar pen weggrist. Van schrik laat ze haar kladblok liggen. Wanneer ze de volgende dag terugkomt, heeft iemand er een boodschap in geschreven: 18 september, 15.00 uur. De onbekende boodschapper blijkt een jongen te zijn die haar op het hart drukt goed voor haar handen te zorgen, omdat ze heel bijzonder zijn. Julia weet niet goed wat ze hiervan moet denken. De volgende dag bezoekt ze met haar opa het Nationaal Museum in Stockholm. Wanneer Julia door toeval Rembrandts schilderij Het keukenmeisje aanraakt, verdwijnt ze in een zwart gat. Ze wordt wakker in de wereld van Rembrandt, het jaar is 1658. Het enige wat Julia bij zich heeft, zijn haar schetsboek en haar tekenpotlood. Dit is het begin van een avontuurlijke en wonderlijke reis door de wereld van de kunst. Julia ontmoet beroemde kunstenaars als Velázquez, Leonardo da Vinci, Edgard Degas, William Turner en Salvador Dalí. Van elke kunstenaar leert Julia nieuwe kneepjes van het vak. Maar hoe komt ze weer terug in 21e eeuw? Het geheim ligt in Julia’s handen.*

De aankondiging ‘De wereld van Sophie van de kunstgeschiedenis’ legt dat lat bij dit boek direct heel hoog en in mijn ogen wat te hoog. Het boek maakt die aankondiging niet waar helaas. Waar bij De wereld van Sophie de vorm, de inhoud, het verhaal en de ‘leerstof’ in een mooie balans zijn samengebracht, kent Julia’s reis te weinig uitleg voor kinderen om te begrijpen wat de schilder wil; een kader ontbreekt. Daarnaast geloof je het verhaal op een gegeven wel: elk hoofdstuk werkt op ongeveer dezelfde manier en zeker na de korte terugkeer van Julia in haar eigen tijd en doorreis naar de 19e eeuw. De balans ontbreekt, de lat ligt te hoog en het boek laat je achter met een teleurgesteld gevoel. Drie sterren, omdat iemand zonder veel kennis van de kunstgeschiedenis het nog best een spannend boek kan vinden.

*Bron: flaptekst Julia’s reis

Gerrit Komrij, De Nederlandse kinderpoëzie in 1000 en enige gedichten

Door | |
Plaats een reactie

Beoordeling:4 sterren

Deze verzamelbundel, bloemlezing, heb ik zelf nooit aangeschaft, toen hij uitkwam. Reden was de discussie die erover ontstond, mede aangezwengeld door Ted van Lieshout. De vergoeding die dichters kregen voor opname in de bundel (5 euro) lag veel lager dan gebruikelijk is (26 euro). De bundel was al gedrukt en kwam gewoon uit; Van Lieshout trof een schikking met de uitgever. En zo ging de discussie over de ‘roofbloemlezing’ nog wel even door. Dat neemt niet weg dat ik de bundel eigenlijk wel graag wilde hebben.

Toen ik deze bundel dan ook cadeau kreeg, was ik er erg blij mee en het doorbladeren en lezen van deze bundel nog veel meer. De bundel geeft een mooie doorsnede van wat er op het gebied van kindergedichten is verschenen sinds de middeleeuwen. Mooie teksten van o.a. Willem Wilmink, de al genoemde Ted van Lieshout, de moralistische en (daardoor) aandoenlijke Hieronymus van Alphen en tijdgenoten, maar ook de opname van bakerversjes en overbekende kinderliedjes, maken van deze bundel een must-have om regelmatig uit de kast te pakken en op een willekeurige pagina open te slaan. Vier sterren: vanwege de schandalige betaling.

P.C. Hooft, Liederen en gedichten

Door | |
Plaats een reactie

Liederen en gedichten Beoordeling: 2 sterren

Met zijn poëzie bewees deze Amsterdamse burgemeesterszoon dat de Nederlandse taal in niets hoefde onder te doen voor het Frans of het Italiaans. Hooft is vooral bekend gebleven vanwege zijn liefdespoëzie. Zijn gedichten laten zich lezen als een amoureuze autobiografie.Maar Hooft was meer dan liefdesdichter alleen. Na een educatieve reis van bijna twee jaar door Europa, en enkele bewogen leerjaren, vond hij in 1609 maatschappelijke rust als drost van Muiden. Hooft trouwde en werd een man van aanzien. Als dichter genoot hij gezag en vervulde hij een spilfunctie in een kring van literaire vrienden. Met Anna en Maria Tesselschade Roemers en Constantijn Huygens wisselde hij vele verzen over kunst en vriendschap. Daarnaast heeft hij zijn auteurschap ook een maatschappelijke kant. Zo dichtte hij over goed leiderschap en het belang van vrede, en over de grillen van het lot en de manieren waarop de mens zich daartegen kan wapenen.*

Van P.C. Hooft heb ik tot nu toe alleen zijn Granida kunnen waarderen en ook deze bloemlezing uit zijn dichtwerk en liederen heb ik snel weer dichtgeslagen. Ik kan moeilijk benoemen wat mij niet aanspreekt in het werk van Hooft. Het lijkt echter wel of de woorden en zinnen niet binnenkomen in mijn hoofd als ik ze lees. Inhoud, vorm, het doet me niks. Zoals ik de vorige keer bij Hooft ook al afsloot: snel door met wat leuks.

*Naar: flaptekst Liederen en gedichten

Arnon Grunberg, De heilige Antonio (boekenweekgeschenk 1998)

Door | | ,
Plaats een reactie

Beoordeling: 3 sterren

In De heilige Antonio leven de broers Tito en Paul met hun moeder in New York. Het leven kent zijn sleur die wordt doorbroken door Ewald Krieg met een briljant businessplan en de Kroatische Kristin.

Grunbergs personages leven ook in dit boek een bijna zinloos leven. De personages zijn in zekere zin boeiend, maar het verhaal blijft niet hangen. De uitzichtloosheid is door de lezer zeer voelbaar, maar dat maakt het boek ook wat uitzichtloos: ‘wanneer is het nu eindelijk eens afgelopen’ spookt er continu door je hoofd. Na lezing blijf je met voldoende vragen zitten om het boek nog een keer te lezen, maar daar heb ik in elk geval geen zin meer in. Een leuke middenmoter, maar Arnon Grunberg kan beter.

Astrid Lindgren, De gebroeders Leeuwenhart

Door | |
Plaats een reactie

De gebroeders Leeuwenhart Beoordeling: 4 sterren

Karels broer Jonathan is mooi, slim en ontzettend dapper. Iedereen houdt van hem. Als er brand uitbreekt, springt hij met Karel in zijn armen uit het raam. Jonathan overleeft de sprong niet. Karel is klein, bleek, bang en al zijn hele leven ziek. Niet lang na de dood van Jonathan, sterft ook hij. De broers komen terecht in Nangijala. Daar worden ze de gebroeders Leeuwenhart genoemd. Om zo’n naam te verdienen moet je dapper zijn. Heel dapper! Dat moeten Jonathan en Karel bewijzen.

Toen ik op de basisschool zat, zo’n zes jaar oud was, bezochten we met school de film De gebroeders Leeuwenhart. Het is een van de eerste bioscoopherinneringen (al herinner ik me niet veel van het verhaal) die ik heb en ik ben altijd benieuwd geweest naar het boek. Lindgren maakt de zilveren griffel die ze voor dit boek kreeg zeker waar. Ze heeft een bijzonder boek geschreven dat fantasierijk is, spannend, op een mooie manier politieke situaties uit de werkelijkheid verwerkt en een sprookjesachtigheid kent. Ik ben zelf niet zo’n sprookjes- en ridderlezer, maar een goed boek is het zeker. Nu de film weer eens kijken en zien of ik mijn herinneringen van 20 jaar geleden kan aanvullen.

Toon Tellegen, Het vertrek van de mier

Door | |
1 reactie

Vertrek van de mier Beoordeling: 4 sterren

Op een dag besluit de mier van huis weg te gaan. De achterblijvende dieren gaan allemaal anders met het vertrek van de mier om. De een wordt treurig, de ander gaat nóg meer eten, een derde raakt in paniek. Maar één ding staat vast: ze missen de mier ontzettend.
Ook de mier laat van zich horen. Hij is ver van huis en hoort stemmen in zijn hoofd. Zijn het de andere dieren? In zijn aantekeningen doet hij poëtisch verslag van zijn heimwee.*

Toon Tellegen is een geweldige schrijver en zijn dierenverhalen vind ik prachtig, evenals zijn dichtbundels. Aan deze ‘roman’ in drie delen moest ik eerst even wennen, vooral in het eerste deel gaan de verhalen op een gegeven moment nogal op elkaar lijken. Deel twee en drie maken dat gevoel (bijna) helemaal goed. Tellegen weet met eenvoudige woorden en een bijna kinderlijke verwondering over taal een hele wereld te scheppen die je vooral met veel vragen achterlaat. Een boek dat je zeker meerdere keren kunt lezen en je zal blijven intrigeren.

*Bron: flaptekst Het vertrek van de mier

Willem de Clercq, Woelige weken

Door | |
Plaats een reactie

Beoordeling: 1 ster

Een aaneengesloten, bijzonder belangwekkende periode uit het dagboek van Willem de Clercq (1795-1844): het slot van de Franse tijd en de terugkeer van de Oranjes in 1813, heet van de naald.*

Van sommige boeken vraag je je toch echt af waarom ze worden uitgegeven. De Griffioen-reeks bevat juweeltjes, maar ook boeken in de categorie ‘waarom?’ De teksten zijn voor een historicus interessant en dergelijke ego-documenten kunnen in onderzoek naar en begrip van een periode zeer nuttig zijn, maar leuk om te lezen… nou nee. Niet in beginnen.

*Bron: voorzijde Woelige weken

Saskia Noort, Afgunst

Door | |
Plaats een reactie

Afgunst Beoordeling: 1 ster

Bestsellerschrijfster Susan van Doorn, getrouwd, twee kinderen, leeft nog bijna dagelijks met de angst die zij jaren geleden voelde voor haar dominante ex-vriend Ernst Scholten. Alles wat ze deed en waar ze voor stond was in zijn ogen minderwaardig. Zij op haar beurt aanbad hem. Toen Susan eindelijk uit zijn schaduw durfde te treden door hun relatie te verbreken, én net als hij te gaan schrijven, was hij woedend.
Nu, na zoveel jaren, slaat Ernst toe. Susan wordt door hem op gewelddadige wijze overmeesterd en ontvoerd – haar lot ligt volledig in zijn handen. Waarom precies nu? Hoe ver zal Ernst gaan? Afgunst is een bloedstollend verhaal over dominantie en onderwerping, en over de vernietigende kracht van jaloezie.*

Tjongejongejong wat een slecht boek! Niet spannend (de bovenstaande omschrijving verraadt het hele verhaal al), de afloop is ontzettend voorspelbaar. Zoals Harry Bekkering het in zijn colleges altijd noemde: DGAV, “De goede afloop vertragen”. Je weet al hoe het verhaal ongeveer zal verlopen en wat de uitkomst zal zijn, het gaat er alleen nog maar om dit zo’n 90 paginaatjes te rekken. Noort doet in het verhaal alleen maar gemeenplaatsen aan en om het een ‘literaire’ thriller te maken wordt er een flinterdun huis-tuin-en-keukenpsychologisch randje omheen gemaakt. Ik zou zeggen: een mooi rouwrandje om zonder veel verdriet dit boek mijn huis uit te doen. Wat slecht, wat ontzettend slecht!

*Bron: Bol.com

Driek van Wissen, De dichter des vaderlands – zijn mooiste gedichten

Door | |
Plaats een reactie

Beoordeling:3 sterren

Ik ben nooit fan geweest van Driek van Wissen en dat ben ik na het lezen van deze bundel ook nog niet echt, al heb ik wel wat meer waardering voor deze schrijver gekregen. De gedichten in deze bundel hebben een bepaalde sfeer die wel aanspreekt en Van Wissen laat zien dat hij de taal zeker meester is. Toch denk ik dat Van Wissen als veelschrijver te veel heeft geproduceerd; het kaf van het koren scheiden is gelukkig door Jean Pierre Rawie gedaan. Een leuke bundel, maar niets een die ik veel vaker uit de kast ga pakken.

De Bijbel (2)

Door | |
1 reactie

Na mijn vorige bericht over de Bijbel, heb ik weer enkele delen gelezen. Ik moet zeggen dat ik de Bijbel een stuk rijker vindt, dan ik vroeger dacht. In kinderbijbels en tijdens de mis in de katholieke kerk wordt een selectie uit de verhalen genomen, die past binnen de katholieke (christelijke?) geloofsleer, maar je mist daardoor een boel mooie en interessante teksten.

Jozua
Het boek Jozua, over de verovering van het land Kanaän door de Israëlieten, was voor mij een eye-opener. De strijd die de Joden hier voeren tegen andere volken in het gebied, de verdeling van het land en de continue dreiging van oplaaiende strijd verklaarde voor mij veel van de huidige houding van het land Israël ten opzichte van de wereld om het land heen. Jozua getuigt van ontluikend nationalisme: een bedoeïnenvolk wordt een volk met een vaste, door God aangewezen woonplaats en die woonplaats wordt bestreden: dat was duizenden jaren geleden zo en nu nog steeds.

Dat ik in de politieke kwestie geen standpunt inneem, lijkt me vanuit mijn ondeskundige positie in dezen logisch, maar enig begrip voor de Israëlische manier van denken heb ik aan Jozua wel overgehouden.

Rechters
Het boek rechters borduurt voort op die staatkundige hervorming die in Jozua is ingezet. Een stammenvolk, geleid door spirituele leiders moet strijd blijven voeren met de omringende volken. Het bloed spat werkelijk van de pagina’s en het leest op veel plekken als een spannend jongensboek. Het verhaal van Samson en Delilah vond ik overigens wel erg tegenvallen: in de moderne beeld- en literaire cultuur is het een groots meeslepend verhaal geworden; het Bijbelse verhaal steekt er wat schraal bij af, helaas.

Ruth
Het verhaal Ruth heeft mij niet bijzonder geraakt, maar het is een leuk verhaal dat nogal romanachtig aandoet. Een compact verhaal met een begin, midden en slot, duidelijke ‘plot’ en boodschap. Geen erg opvallend boek, maar wel een Zowel voor christenen als voor Joden heeft het boek een bijzondere betekenis, maar voor mij, als ongebonden spiritueel heeft het boek, behalve zijn verhaaltechnische waarde, weinig spiritueels te bieden.

1 Samuel
Het eerste boek Samuel lijkt in opzet en doel erg op wat ik uit de middeleeuwse literatuur al kende uit de Karelepiek en Arthurepiek: literatuur met als doel een groot koning te eren. Vooral wanneer daar (zoals later ook vaak nagevolgd) een minder sympathieke ouder naast wordt geplaatst is het effect groot. Het begin van een literairhistorische traditie die in 1 Samuel goed is uitgevoerd. Een dramatisch sterk verhaal dat, ondanks de structuur en voornamelijk het taalgebruik in de door mij gelezen versie, plezierig leest.

Tijdens het lezen van het boek 1 Samuel kwam ik toevallig de website www.voorleesbijbel.nl tegen. Een leuke website waar een luisterversie van de Bijbel te vinden is. Deze versie is tijdens een marathonvoorleessessie ingesproken door diverse vrijwilligers: een bijzonder project, waar ik vanaf nu gebruik van zal gaan maken. Ik heb ontdekt dat het voorgelezen krijgen van deze oude, nogal taaie tekst, plezieriger is dan het zelf te lezen op van dat dunnen papier met die erg kleine lettertjes.