Hieronder vindt u een uitgebreide versie van de toespraak die ik op 29 november hield bij het aanbieden van de petitie LevenLangLeren.Petities.nl bij de vaste Kamercommissie voor Digitale Zaken in de Tweede Kamer.
Beste Kamerleden en andere aanwezigen,
Kayleigh is een leerling bij een praktijkschool. Ze is 18 jaar, heeft een IQ van 75, woont in een dorp nabij een middelgrote stad. Haar bijbaan bij de supermarkt in haar straat doet haar goed. Ze gaat nu de overstap maken van het voortgezet onderwijs naar vaste baan of beschutte werkplek: dat moet het gemeentelijk werkbedrijf met haar onderzoeken.
Marieke werkte als expat in Zuid-Korea. Zij is 37 jaar heeft in Delft en Oxford haar universitaire opleiding gedaan. Na een periode bij Samsung wil zij weer in Nederland komen wonen en werken. Haar man komt uit Japan en hun twee kinderen zijn in Zuid-Korea naar een internationale school gegaan. Marieke wil bij een toekomstige werkgever haar beroepsontwikkeling kunnen aantonen. Haar man moet zijn beroepsvaardigheid uit Japan en Zuid-Korea erkend zien te krijgen en zijn taalvaardigheid aantonen. Voor de kinderen moet een best passende school worden gezocht. Én, Marieke moet er rekening mee houden dat zij over een paar jaar misschien weer naar het buitenland vertrekt.
Aboud is een aantal jaar geleden gevlucht uit Syrië. Hij woont in een kamer, is in Syrië opgeleid tot fysiotherapeut en is aan het kijken hoe hij de Nederlandse arbeidsmarkt gaat betreden. In de avonduren werkt hij bij een lokale cafetaria om bezig te zijn én zijn sociale vaardigheden verder te ontwikkelen. Zijn Nederlandse taalvaardigheid is eindebasisschoolniveau en hij oefent wekelijks met een vrijwilliger van Vluchtelingenwerk. Door de oorlog die hij ontvluchtte heeft hij geen diploma’s om zijn vakvaardigheid te bewijzen. Het lukt het maar moeilijk om zijn kundigheid te laten zien aan mogelijke werkgevers.
Alle drie deze mensen zijn bezig zich hun leven lang te ontwikkelen.
Alle drie deze mensen willen graag een stap vooruit zetten.
Alle drie deze mensen staan op een breukvlak in hun leven.
Maar al deze mensen worden op dit moment gefrustreerd door digitale systemen waarin zij niet goed kunnen bewijzen wat ze kunnen. Digitale systemen waarin ze afhankelijk zijn een werkgever, een school of een overheidsinstantie. Of nog erger: meerdere tegelijk. Digitale systemen waarin ze moeten inloggen, overtypen, downloaden, uploaden en weer inloggen.
De wirwar aan systemen, inlogmethoden, dataopslag en werkwijzen maakt het voor mensen moeilijk om hun levenservaring met zich mee te nemen. Deze manier van werken kost de samenleving veel tijd, frustratie en geld. In twee cijfers uitgedrukt: de HR-kosten bij aanname van nieuw personeel zouden volgens KPMG-onderzoek met 40% omlaag kunnen. En begin 2022 waren er volgens het CBS 1,9 miljoen mensen die korter dan een jaar met hun baan waren gestart.
Laat dat even op u inwerken, 1,9 miljoen wisselingen in de arbeidsmarkt. En we kunnen bijna de helft van de frustratie, tijd en kosten reduceren. Als we het digitale landschap goed inrichten! En daarom staan wij vandaag hier voor uw commissie.
Bovendien spreekt het Coalitieakkoord over minimaliseren van data die gebruikt worden. En van betere regie op data door de eigenaar. Een meerderheid van uw Kamer steunt deze uitgangspunten. Maar al die uitgangspunten staan geduldig op papier en blijven op dit moment onbenut. Omdat de overheid de markt voor onderwijs en arbeidsmarkt de taak heeft gegeven om zichzelf digitaal te organiseren. Omdat de overheid geen verplichtingen wil opleggen aan aanbieders als het gaat om datagebruik en dataopslag. Omdat diverse bedrijven geld verdienen aan data ten koste van lerenden, scholen, bedrijven en overheden.
De ondertekenaars van deze petitie willen daarom regie van de overheid, van uw commissie en in uw opdracht van staatssecretaris Van Huffelen. En wat moet er dan gebeuren? We willen dat u aansluit bij de ontwikkelingen in Europa: bij de digitale identiteit waar de regering in 2023 al mee wil experimenteren. Verplicht bedrijven en organisaties ook deze inlogoptie aan te bieden. Zorg dat wij altijd onze gegevens kunnen meenemen. Zorg dat we niet afhankelijk zijn van het bedrijf, de school of big tech. We willen uiteindelijk één digitaal fundament voor een ‘leven lang leren’, één set afspraken en technieken waarmee we al ons leren en ontwikkelen mee kunnen nemen. Één digitale rugzak voor een leven lang leren.
En we willen dat daarbij gekeken wordt naar ideeën die er al zijn, zoals in ons White Paper, dat ik u bij deze petitie ook wil aanbieden. Zet hier geld en expertise voor in en kom met een strategie en investeringen. Zodat Kayleigh zich met een goedgevulde digitale rugzak kan melden bij een werkgever of beschutte werkplek. Zodat Marieke voor haar gezin eenvoudig de juiste plek in Nederland kan vinden. En zodat Aboud zijn diploma, taalontwikkeling en sociale integratie op één plek kan vinden en van daaruit kan delen. Zodat iedereen die op een breukvlak staat daar niet in het ravijn valt, maar de overheid aan zijn zijde vindt om de oversteek te maken.
Dank u wel!