Column D66: De lijst

De kandidatenlijst is altijd een belangrijk en beladen onderwerp in aanloop naar de verkiezingen. Landelijk waren er 150 kandidaten voor 50 plekken. In ‘s-Hertogenbosch zijn we ook druk bezig om onze 50 plekken te vullen. De kandidaatstellingsperiode is inmiddels verlopen en de lijstadviescommissie rondt vandaag haar werkzaamheden af. Vanaf 12 september gaat de e-voting van start.

Die lijstsamenstelling kent binnen D66 een nogal rumoerige geschiedenis. De leden bepalen al vanaf het begin de volgorde van de kieslijst. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld VVD of CDA waar het bestuur dat deed. Daar zijn inmiddels ook veranderingen zichtbaar, maar al vanaf 1966 heeft elk lid zijn stem in het proces binnen onze partij.

Maar niet alle leden kennen alle kandidaten. Dus werd een stemadviescommissie in het leven geroepen die een stemadvies ging geven aan de leden. Maar dan ontstaat de discussie: gaan mensen dan niet slaafs de leiding volgen, gaan we dan niet naar het VVD- of CDA-model? Dus besluit het landelijk bestuur begin deze eeuw om met voorverkiezingen te gaan werken. Het systeem wordt ingevoerd, één keer geprobeerd, geëvalueerd en op een congres weer afgeserveerd. Er is flink wat discussie in de plenaire zaal tussen de democratische hardliners die de voorverkiezingen willen houden en de pragmatici die vinden dat een stemadviescommissie beter werkt. In de laatste jaren is de discussie over het stemadvies meer gaan liggen; het is onderdeel geworden van elke afdeling en elke landelijke verkiezing.

Lokaal werken we al sinds 2009 met een lijstadviescommissie. Een commissie die de kwaliteit van de kandidaten beschouwt, overziet welk team er na de verkiezingen kan staan en een advies geeft aan de leden over de volgorde. Maar het blijft een advies: elk lid kan in de e-voting zelf een volgorde aangeven en de stemuitslag is onze volgorde.

Veel wijsheid bij het stemmen en graag tot 12 september bij het debat tussen de kandidaten.