Betje Wolff | Wim Pelgrim

Beoordeling: 2 sterren

Als Sara Burgerhart op haar zestiende wees wordt, komt ze in huis bij een tante. Deze tante is een bekrompen vrouw die zich heeft aangesloten bij de zogenaamde ‘fijnen’, een achttiende-eeuwse, streng protestantse stroming met een zware kijk op het leven. Dat past helemaal niet bij Sara, die jong en vrolijk is. Na een ruzie vlucht Sara het huis uit. Ze neemt haar intrek in een pension voor ‘welopgevoede dames’ en geniet vanaf dat moment volop van haar vrijheid. Zo leert ze de sympathieke, maar weinig spannende Hendrik Edeling kennen en de gevaarlijke rokkenjager R. Met hem maakt ze een paar afspraken. Uiteindelijk wordt R. ontmaskert en keert alles ten goede voor Sara en de andere personages.*

In de Prisma Pocketserie, waaruit ik dit boek las, is een selectie gemaakt uit de 175 brieven waaruit de roman Sara Burgerhart bestaat. En dan nog is de roman dodelijk saai. Er zit nauwelijks een verhaal in en de brieven staan vol zeer interessante, maar niet erg vermakelijke discussies over religie, maatschappelijke problemen en andere inzichten uit de verlichtingstijd. Als historisch object een boeiend boek, als literair object verouderd en niet lezenswaardig. Toch jammer, want ik herinner me het boek Cornelia Wildschut (Griffioenreeks) als een zeer lezenswaardige briefroman van de dames.

*Gebaseerd op: www.literatuurgeschiedenis.nl

Beoordeling:

De dochter van Eerlyk, een lid van de kerkenraad, trouwt met een rijke man en op het huwelijksfeest danst hij, na aandringen, met zijn dochter Sylvia een menuet. De andere ouderlingen uit die kerk waren tegen deze vorm van dansen. Ze vergaderen wat ze met de situatie moeten en besluiten dat Eerlyk, aan de hand van een passage uit het kerkelijk wetboek, waarin dansen wordt verboden, gestraft moet worden. Dit willen ze officieel doen in de kerkenraad, waarvan zij en Eerlyk de enige leden zijn. Daar wordt, in de afwezigheid van Eerlyk die het nog druk heeft met de afwikkeling van de bruiloft, besloten hem voor altijd uit de kerk te verbannen. Zij zullen dit nieuws met z’n vieren aan Eerlyk gaan meedelen. Intussen heeft de stiefzoon van Eerlyk iets in datzelfde wetboek gevonden dat zijn stiefvader kan helpen. In een wet staat dat je geen pruik mag dragen en dat terwijl alle kerkbestuurders een pruik dragen. Eerlyk vertelt ze dit en beschaamd druipen ze af. Hij mag weer in het kerkbestuur want als ze Eerlyk in de ban doen, kan hij het hun ook flink lastig maken. Zo zijn de ouderlingen in de kuil gevallen die zij eigenlijk voor Eerlyk groeven.

Een leuke spottende tekst die laat zien hoe literatuur in de (ruime) achttiende eeuw gebruikt werd in een geëngageerde strijd over politiek, maatschappij en religie. Bovendien is aan deze korte tekst goed te zien dat Wolff een begenadigd schrijfster was.

Tag archieven: Betje Wolff

Betje Wolff en Aagje Deken, De historie van mejuffrouw Sara Burgerhart

Betje Wolff, “Het menuet en de dominees pruik”