Anna Enquist, De ijsdragers (boekenweekgeschenk 2002)

Ijsdragers Beoordeling: 5 sterren

Nico en Loes van der Doelen wonen in een ouderwets en ruim huis, schitterend gelegen aan de duinrand, omringd door een flinke lap grond. Maar of dit veel bijdraagt aan hun levensgeluk? Hun dochter Maj is vorig jaar van huis weggelopen en heeft niets meer van zich laten horen. Loes, lerares klassieke talen, is gevlucht in haar passie voor tuinieren. Nico heeft zich met nog grotere verbetenheid dan voorheen toegelegd op zijn werk in de staf van een psychiatrisch ziekenhuis. Nu hij daar directeur gaat worden, heeft hij zich voorgenomen met straffe hand een reorganisatie door te voeren die moet leiden tot een zuivere concentratie op de kerntaken van de instelling.*

Al enige jaren heb ik een wat ambigue houding ten opzichte van het werk van Anna Enquist: ik vind het nooit briljant, maar altijd wel erg mooi, hoewel ik ook niet helemaal blij wordt van het tempo in haar werk, maar haar schrijfstijl wel weer kan waarderen en haar manier van voordragen op Onbederf’lijk Vers sprak me erg aan, hoewel ze ook wel iets slooms heeft. Kortom: een wat ambigue houding. De ijsdragers is het sterkste boek van Enquist dat ik tot nu toe heb gelezen, vandaar ook de beoordeling met vijf sterren. De compacte vorm van het boekenweekgeschenk maakt dat Enquist haar verteltempo wat moet verhogen. Zonder dat ze daarbij haar intensiteit en bijzondere psychologische diepgang verliest, weet ze te voorkomen dat het verhaal soms iets inzakt. Een prachtig boek, waardoor ik toch weer positiever denk over Enquist dan bijvoorbeeld na De thuiskomst.

*Bron: Bol.com

Anna Enquist, “De kwetsuur”

 Beoordeling: 4 sterren

De kwestuur is een bundeling van tien verhalen. Wat steeds weer opvalt in het werk van Anna Enquist is dat de personages die daarin optreden zich, in een poging houvast te krijgen, mythes vormen van het ongrijpbare dat hun overkomt. Niet zelden mondt die poging uit in een verbeten strijd tegen de elementen. In de tien verhalen waaruit De kwetsuur bestaat is dat vaak niet anders. De verhalen waarmee de bundel opent (het historische relaas van een rampzalig eindigende visvangst) en afsluit (een niet minder rampzalig verlopen boottochtje op het IJsselmeer) zijn daar fraaie voorbeelden van.*

De kwetsuur is een mooie bundel met typische Anna Enquistverhalen. Er gebeurt een heleboel in wat niet op papier staat en personages gaan vaak dieper dan je op het eerste gezicht denkt. het slotverhaal, Een haven, legt een verband met diverse verhalen die eerder in de bundel staan en bindt daardoor de bundel tot een mooi geheel. Alleen het verhaal Daer een seigneur zijn handen wast, het langste uit de bundel, is té lang. Er is te weinig materiaal om de spanning vast te kunnen houden, waardoor het verhaal zich voortsleept. Enquist heeft te veel willen maken van haar verhaal, waardoor het uiteindelijk minder is geworden, dan het had kunnen zijn. Jammer, maar zeker geen reden om deze bundel te laten liggen.

*Bron: flaptekst De kwetsuur

Anna Enquist, “De thuiskomst”

 Beoordeling: 3 sterren

Voorjaar 1775. Elizabeth Batts wacht in haar huis op Mile End de terugkomst af van haar man, de beroemde zeevaarder en ontdekkingsreiziger James Cook, die begonnen is aan de laatste etappe van zijn tweede grote wereldreis waarin het zuidelijk halfrond in kaart moet worden gebracht. Roem zal zijn deel zijn. Een eenvoudige boerenjongen is als verlichte geest de wereldzeeën gaan bevaren en opgeklommen tot de sociale elite van zijn land. Maar wat zegt dat over zijn merites als echtgenoot en als vader? Vijf kinderen heeft Elizabeth al van hem gebaard. De twee oudsten, Jamie en Nathaniël, hebben hun vader maar weinig gezien. Drie anderen overleden vroeg, haar enige dochter Elly ten gevolge van een noodlottig ongeluk. Wanneer James in de zomermaanden van 1775 inderdaad arriveert, is het de vraag wie Elizabeth in haar armen sluit: een wettige echtgenoot die toch in zekere zin een vreemde blijven zal, of een man die eindelijk thuiskomt, zijn maritieme aspiraties terzijde schuift en eindelijk tijd zal hebben voor haar en de kinderen. Elizabeth raakt al spoedig in verwachting van een zesde kind en alles lijkt erop dat James Cook definitief aan wal zal blijven. Maar wie moet dan het bevel gaan voeren op de Resolution wanneer dat schip, halverwege 1776, zal uitvaren met de bedoeling via de noordelijke doorgang terug te keren? Een historische roman over de Verlichting, Londen, maritieme ontdekkingsreizen, James Cook, maar vooral over de vrouw van Cook, Elizabeth Batts, de achterblijfster, moeder van zes kinderen van wie geen haar overleefde.*

De thuiskomst van Anna Enquist is een interessant boek. Het perspectief, de hoofdpersoon, Enquists manier van schrijven, haar persoonlijke ervaringen met de dood van haar dochter die op de achtergrond een rol spelen bij het ontstaan van dit boek, het leestempo van het boek, maar het is geen heel leuk boek. Het Verlichte komt niet zo heel goed uit de verf en lijkt op sommige momenten (wanneer er wordt getwijfeld over de waarheid) lijken er eerder postmodernistische ideeën in de hoofden van de hoofdrolspelers rond te waren. Al met al een interessant boek dat goed past in het oeuvre van Enquist, maar geen boek dat je voor de plot, het verhaal of de spannende gebeurtenissen moet lezen.

*Bron: Bol.com

Anna Enquist, “Hier was vuur”

 Beoordeling: 3 sterren

Ik vind Anna Enquist al zeer lang een goede dichteres en schrijfster. Diverse romans en dichtbundels en ook haar voordrachten uit eigen werk spreken mij zeer aan. Maar de bundel Hier was vuur viel me eerlijk gezegd wat tegen. De passie en kracht die ik in de bundels De tweede helft en vooral in De tussentijd aantrof, ontbreken hier geheel en dat vind ik jammer.
De gedichten in deze bundel lijken zeer onpersoonlijk, zijn vormtechnisch niet heel bijzonder en het lijkt alsof . Het gedicht Mijn zoon is de enige positieve uitzondering hierop. Deze bundel bracht mij niet wat ik er van hoopte. Gelukkig weet ik dat hierna nog erg mooi werk is uitgekomen, dus laten we het een dipje noemen.