Thea Beckman, Vrijgevochten

Vrijgevochten Beoordeling: 2 sterren

Zierikzee begin achttiende eeuw. Jasper droomt van varen over de wereldzeeën en vreemde landen zien, maar als hij aanmonstert op de Anne-Maria blijkt de werkelijkheid heel anders te zijn. Het schip wordt gekaapt en binnen enkele weken staat hij geketend op de kade van Tunis om als slaaf verkocht te worden.*

Vrijgevochten is één van de latere boeken van Thea Beckman en ergens in haar carrière is het helaas allemaal minder geworden. Dit boek was niet spannend, het is een aaneenschakeling van telkens min of meer gelijke situaties. Een langere spanningsboog ontbreekt en de ontknoping is ook al van verre zichtbaar. Bovendien krijg je na de ontknoping nog eens een flinke herhaling van al het voorgaande wanneer Jasper in Zierikzee terugkeert en zich Tunesië herinnert.

En om zelf ook nog maar eens in herhaling te vallen: Thea Beckman plant in bijna al haar boeken twintigste-eeuwse overdenkingen in historische figuren. Erg jammer, omdat de problemen, twijfels en gedachtes die Jasper heeft daarom niet geloofwaardig zijn en zelfs gaan storen. Sla deze van Beckman maar over.

*Bron: Bol.com

Kruistocht in spijkerbroek (regie: Ben Sombogaart)

Kruistocht in Spijkerbroek Beoordeling:2 sterren

De vijftienjarige Dolf gebruikt een prototype van een tijdmachine en belandt tegen zijn wil in de middeleeuwen. Hij wordt neergeslagen door overvallers, maar wordt gered door de mooie en stoere Jenne. Zij maakt deel uit van een kinderkruistocht: achtduizend kinderen op weg naar Jeruzalem om de stad te bevrijden van de Arabieren. Dolf helpt de kinderen de verschrikkelijke bergen te trotseren, infectieziekten te overwinnen en rovende ridders te bevechten. Langzaamaan begint Dolf zich te realiseren dat het echte gevaar niet schuilt achter de volgende bergtop,maar dat het gevaar in de kruistocht zelf zit. Dolf verdenkt de charismatische leider van de kruistocht, vader Anselmus, ervan hem in te zetten als een pion in zijn verschrikkelijke plannen…*

De verfilming van het boek Kruistocht in spijkerbroek viel mij ontzettend tegen. Er zijn zeker enkele toevoegingen aan het verhaal gedaan om ervoor te zorgen dat het verhaal een logischer ontstaan krijgt, maar er zijn ook een hoop dingen die het verhaal slechter maken: er zijn zeer veel open eindjes die je in kunt vullen als je het boek kent, maar die beter óf uitgewerkt óf geschrapt hadden kunnen worden. Er is zelfs een (waarschijnlijk bij de montage ontstane) fout. Bijna aan het einde van het verhaal wordt Dolf beschuldigd van ketterij. Na de begrafenis van Carolus zal hij berecht worden, maar wat schetst de verbazing? Twee scènes later loopt Carolus weer vrolijk rond en is er geen begrafenis en geen berechting.
Verder is de muziek dramatisch slecht, de casting is daarentegen weer erg goed, alleen was het fijn geweest als deze goed gecaste lieden ook nog goed konden acteren. Al met al een leuke poging, maar voorlopig houd ik het bij het boek.

*Bron: Bol.com

Constantijn Huygens, “100 puntdichten”

Beoordeling: 2 sterren

De puntdichten van Huygens zijn erg leuk, maar de bundel valt nogal tegen. Er zit geen lijn in de selectie van de gedichten en de inleiding heeft weinig toegevoegde waarde. Wat nog het meest opvalt in de inleiding is de volgende zinsnede: “In elk normaal beschaafd land zouden dergelijke gedichtjes door iedereen gekend en geciteerd worden. De modale Nederlander kijkt liever tv en laat het erfgoed verkommeren”. En daarmee is de toon gezet. De dichtkunst van Huygens maakt zeer veel goed, maar deze twee sterren zijn vooral een signaal aan de samensteller Gerard van der Leeuw.

Jan van der Noot, “Het bosken”

Beoordeling: 2 sterren

De dichtbundel Het bosken van Jan van der Noot uit ongeveer 1570 laat het werk zien van een kundig dichter. Hij is goed in wat hij doet, dichten in de traditie van de rederijkers, al zegt hij zelf veel verder te zijn. Toch is het niet het soort poëzie dat mij aanspreekt. Hij laat zien wat hij kan, maar het wordt geen geheel. Het is alsof hij prachtige kleuren verf heeft gemengd en ons zijn pallet toont, zonder er een schilderij mee te maken.

[Anoniem], “De reise van Sente Brandane”

Beoordeling: 2 sterren

Brandaan, abt van een groot Iers klooster, leest in een oud boek allerlei dingen die hij niet kan geloven. Geïrriteerd werpt hij het boek in het vuur, maar dan verschijnt een engel die hem opdraagt per schip een reis te ondernemen om de waarheid te achterhalen. Er volgen negen jaren waarin Brandaan en zijn medebroeders de wereldzeeën bevaren. Tijdens de gevaarlijke en avontuurlijke reis vallen ze van de ene verbazing in de andere: een vis met een eiland op de rug, een aards paradijs, de verrader Judas die af en toe verlichting krijgt van de helse pijnen die hij moet ondergaan… Brandaan raakt er stilaan van doordrongen dat Gods schepping in het geheel niet te doorgronden is en dat Hij sneller bereid is tot genade dan men ooit zou kunnen bevroeden. Als na negen jaar blijkt dat het logboek waarin de avonturen werden opgetekend, reeds volledig is gevuld, laat Brandaan zijn schip terugkeren naar Ierland. Hij draagt het boek op aan God en sterft kort nadien. Het is de aartsengel Michael die zijn ziel komt ophalen: een uitzonderlijke eer voor een uitzonderlijke heilige.*

Het tempo ligt in het begin van dit middeleeuwse verhaal erg hoog, binnen de kortste keren is de Brandaan de halve wereld overgevaren. Later daalt het tempo en wordt het verhaal aangenamer om te lezen. Het verhaal is redelijk interessant, maar niet zo spannend. In de editie die ik heb gelezen (Prisma Pocket) wordt het verhaal kort ingeleid. Ik wil het volgende (denigrerende) fragment uit die inleiding niet onthouden:

“Dat deze reisbeschrijving zulk een bekendheid kreeg, is te verklaren uit de naïeve mentaliteit van de middeleeuwse mens. De mensen waren als kinderen en geloofden volkomen kritiekloos de wondelijkste verhaaltjes.”

*Bron: Literatuurgeschiedenis.nl

Tjeerd Bruinja & Daniël Dee (red.), “Klotengedichten”

 Beoordeling:2 sterren

Een bundel met gedichten over het mannelijk gelachtsdeel… je verwacht er niet zo veel van. Het viel me uiteindelijk mee, er zaten leuke gedichten tussen, maar het is niet het summum van de Nederlandse poëzie op dit moment. Gelukkig was het bij de ramsj niet zo duur, want hier geef je geen tientjes aan uit!

Ronald Giphart, “Ik ook van jou”

Beoordeling: 2 sterren

Ik ook van jou is het verhaal van twee blakende jonge schrijvers die op stel en sprong naar de Dordogne zijn gereisd voor een, zoals Fräser het noemt, ‘grote queeste naar literatuur en seks’. Verweven in deze met onbevangenheid beschreven, vrolijke kanotocht is het aangrijpende verhaal over de fatale liefde van Ronald voor de mysterieuze Reza. Ik ook van jou is een boek over macht en onmacht, trouw en ontrouw, liefde en literatuur.*

Het is volbracht! Ik heb voor het eerst een boek van Ronald Giphart uit (afgezien van het boekenweekgeschenk, maar die is zo dun, die telt niet). Wat een beproeving. Het verhaal over Fräser en Ronald gaat opnieuw helemaal nergens over: de korte samenvatting hierboven is alles wat het is. De literair-filosofische beschouwingen in het boek, het verhaal en de achtergrondkennis uit de literatuurgeschiedenis van Brems die ik heb gelezen, hebben me wel meer inzicht in het werk van Giphart opgeleverd, maar een leuk boek vind ik het absoluut niet. Het is een soort Multatuli: niet te ‘vreten’, maar wel interessant als literairhistorisch object. Gelukkig schrijft Ronald wel beter dan zijn zus.

*Bron: Bol.com

Jessica Durlacher, “De dochter”

 Beoordeling: 2 sterren

Koop “De dochter” van Jessica Durlacher

Wanneer uitgever Max Schaap na vijftien jaar zijn vroegere vriendinnetje Sabine weer terugziet op een boekenbeurs in Frankfurt, is ze in het gezelschap van de oudere Amerikaanse studiobaas Sam Zaidenweber.
De gecompliceerde liefde tussen Max en Sabine laait weer op, al blijft de vraag waarom Sabine hem indertijd zo plotseling verliet een raadsel. Wanneer Max besluit het traumatische levensverhaal van Sam te publiceren komt er een tragedie aan het licht, die ook Sabines verleden in een nieuw perspectief plaatst en laat zien dat schuldgevoel tot veel kwaad kan leiden.*

Het boek van Jessica Durlacher leest als een soapserie met één verhaallijn. De spanningsboog is ellenlang opgerekt, je kunt best een paar stukken overslaan, zonder de verhaallijn kwijt te raken en onbewust weet je al wat er gaat gebeuren. Het verhaal in De dochter heeft genoeg in zich om tot een zeer spannende roman te worden, maar het is zo opgerekt dat het zijn spanning verliest.

Bron: Bol.com

Ferdinand Bordewijk, “Tijding van ver”

Beoordeling: 2 sterren

Braam Bouwens heeft een goede cariere in de rechterlijke macht achter de rug. Hij is een man van hoog aanzien en reeds enkele jaren met pensioen. Zijn hele leven al is hij gefixeerd geweest op de dood. Hij bereid zich er al jaren op voor.
Op een dag vangt mevrouw Teta (een goede vriendin van hem waar hij dertig jaar geleden een relatie mee gehad heeft) een twaalf jarig meisje op, Hester. Zij is het dochtertje van mevrouw Cercleres, een weduwe van een dronkelap die in een achterbuurt woont. Hester is van huis weggelopen, uit paniek volgens haar moeder, nadat ze door de overbuurman bijna misbruikt is. Er volgt een strijd tussen mevrouw Teta en mevrouw Cercleres die voor de ikinderrechter wordt uitgevochten. Braam Bouwens adviseert hierin mevrouw Teta. De strijd wordt uiteindelijk verloren door zowel Teta als Cercleres en Hester wordt in een gesticht geplaatst.

Hoewel ik hierboven een korte samenvatting van het verhaal geef, heb ik dit verhaal in het geheel niet gelezen. De taal van Bordewijk is zo omslachtig, traag en lastig te verteren dat ik het boek (tegen mijn gewoonte in: ik moet van mezelf toch minimaal tot 1/3 komen) na amper 30 bladzijdes terzijde heb gelegd.

De lastige taal van Bordewijk is an sich niet het probleem: mooi zinnen en barokke formuleringen kunnen een verrijking zijn van een boek, maar voor mij moet er naast een mooie vorm ook een aangename en boeiende inhoud zijn; de vorm verwordt anders tot gebakken lucht en dat is helaas het geval bij Tijding van ver. Prachtig geschreven, maar met zo weinig inhoud dat het aanschouwen van de prachtige taalconstructies na 30 bladzijdes echt wel voldoende is geweest.