Gerard Reve, Verzamelde gedichten

Beoordeling: 3 sterren

De verzamelde gedichten van Gerard Reve bevatten alles wat typisch is voor wie Reve was: religie voert de boventoon, de toon is een tikje melancholisch en sommige gedichten kennen een rauw randje. Geweld of seks komen echter weinig voor.

Het jammere van de bundel is dat weinig gedichten echt indruk maken. Ze zijn mooi, maar het blijft veel pap met weinig krenten. Het proza van Reve spreekt mij echt veel meer aan.

Remco Campert, Dichter

Beoordeling: 4 sterren

De diverse dichters van de Vijftigers zijn in de afgelopen 60 jaar (ja, zo lang is het al geleden) elk hun eigen weg gegaan. Sommigen leven helaas niet meer, zoals Simon Vinkenoog (die beschermheer was van Onbederf’lijk Vers), maar Remco Campert gaat maar door. Met Dichter verschijnt er een mooie verzameling van zijn poëtische werk. Camperts poëtische werk vind ik niet allemaal even briljant, maar er staan in deze verzameling echte pareltjes. Zo is Ode aan mijn jas een fantastisch staaltje Campert-poëzie. Ook het bij ons op school al jaren veelgebruikte Een vergeefs gedicht staat erin en dat blijft mooi (ook na het lezen van vele niet altijd volledige of kloppende analyses van dit gedicht).

Campert gebruikt de taal in zijn gedichten afgewogen en geen woord lijkt zonder overwegingen te zijn neergeschreven. Toch heeft zijn poëzie tegelijkertijd een spontaniteit die heel natuurlijk leest én klinkt. Dat geldt overigens ook voor zijn proza, waaronder Het leven is vurrukkulluk, Liefdes schijnbewegingen en Een liefde in Parijs.

Dichter is een bundel om met enige regelmaat uit je kast (of e-reader) te pakken, in te bladeren en vooral in te lezen.

Tjitske Jansen, Koerikoeloem

Beoordeling: 5 sterren

In de vakantie heb ik twee bundels van Tjitske Jansen meegenomen. Haar debuutbundel Het moest maar eens gaan sneeuwen besprak ik vorige week en vandaag bespreek ik haar nieuwste (2007) bundel Koerikoeloem. Haar stijl blijft gelijksoortig: eenvoudig taalgebruik die toch iets heel bijzonders uitdrukt, een lichte humor en toch het bieden van meer dan een grap. Daar komt bij dat Jansen in deze bundel elke strofe, elk gedicht begint met dezelfde zinsnede. Dat is een uitdaging, maar zij weet ervoor te zorgen dat haar bundel nergens aan kracht verliest. Ook ontstaan er door de samenstelling van de strofes allerlei relaties tussen de beschreven situaties. Het is een mooie bundel en ik ben definitief fan!

Tjitske Jansen, Het moest maar eens gaan sneeuwen

Beoordeling: 4 sterren

Deze zomer kwam ik erachter dat ik nog nooit iets over Tjitske Jansen op mijn website had gezet. En dat terwijl ik haar bij onder andere Onbederf’lijk Vers al diverse keren had horen voordragen en ik twee bundels van haar in de kast heb staan. Dus die gingen mee de koffer in. Haar eerste bundel, Het moest maar eens gaan sneeuwen is een mooie bundel. Met ogenschijnlijk eenvoudige taal weet Tjitske Jansen mooie beelden en emoties op te roepen. Vaak zit er een lichte humor in haar gedichten, maar de gedichten zijn altijd meer dan alleen maar een grap. Een mooi debuut van een veelbelovende dichteres, die meer moet kunnen. Er komt helaas nog geen nieuwe bundel uit na haar verblijf in Engeland. Ik moet dus maar snel weer een keer naar haar gaan luisteren!

Joke van Leeuwen, Wuif de mussen uit

Beoordeling: 2 sterren

De gedichten in Wuif de mussen uit lijken doorkijkjes in het dagelijks leven. Maar schijn bedriegt, want bij Joke van Leeuwen bestaat doodgewone doordeweeksheid niet: een kinderspel is niet wat het lijkt, een contactadvertentie blijkt een raadsel en zelfs met het hiernamaals is gesjoemeld. Dus hink-stap-springen we door deze bundel van zinnen naar hun betekenis en terug. De prachtige beelden die Joke van Leeuwen erbij maakte, bieden houvast in deze eigenzinnige, onalledaagse wereld-in-woorden.*

Joke van Leeuwen kan volgens de flaptekst wel hink-stap-springen in deze bundel, maar mij raakt ze bij het van-de-hak-op-de-tak-springen al snel kwijt. Een paar mooie woorden bij elkaar, maakt niet direct een gedicht; je kunt namelijk ook niet teveel weglaten. Van Leeuwen heeft wel talent, maar Wuif de mussen uit heb ik snel weer in de kast gelegd.

*Bron: Joke van Leeuwen, Wuif de mussen uit

Drs. P, Toenemend feestgedruis

Beoordeling: 4 sterren

Toenemend feestgedruis is een verzamelbundel met daarin een bloemlezing uit het werk van Drs. P. In deze bundel is goed te zien dat Drs. P zowel de inhoud als de vorm van de poëzie als geen ander beheerst. Niet alle gedichten zijn even briljant, maar de meeste laten toch een beheersing van de taal zien, die indrukwekkend genoemd mag worden. Daarnaast gebruikt Drs. P de vorm om de inhoud van zijn gedichten over te brengen. Niet voor niets is Drs. P een hele grote en met Toenemend feestgedruis wordt snel duidelijk waarom!

Gijs Gellings, Blauwe Oogst

Op mijn verjaardag een bijzondere recensie. Vorige maand verscheen bij Demer Uitgeverij de debuutbundel van Gijs Gellings, mijn neefje uit Vlaanderen. Met de post arriveerde een gesigneerd exemplaar van Blauwe oogst enkele weken geleden.

De bundel opent al bijzonder met een voorwoord van de gerenommeerde Vlaamse dichter Thierry Deleu. Deze dichter, die in Nederland geen grote bekendheid geniet, publiceert al sinds 1965. De laatste jaren verschenen er diverse dichtbundels en romans van deze schrijver. Bijzonder dat zo iemand een voorwoord schrijft bij een debuutbundel.

Wat betreft mijn oordeel over de bundel, kan ik mij zeer nauw aansluiten bij wat Thierry Deleu in het voorwoord schreef: “Een goede schrijver in wording”. Gezien Gellings jeugd die niet over rozen liep, is deze mijlpaal een zeer mooie op weg naar een bloeiende literaire toekomst. Enkele gedichten in de bundel zijn prachtig en vertellen een bijzonder verhaal, andere  zijn minder geslaagd en laten de lezer zien dat we hier met een ontluikend talent te maken hebben. Een talent dat in elk geval ‘Schrijfmachtig’ is: “Dichterschap is heerschap / Schrijf mijn ziel altijd open”!

De bundel van Gijs Gellings, Blauwe Oogst is o.a. verkrijgbaar via Lulu

Gerrit Komrij, De Nederlandse kinderpoëzie in 1000 en enige gedichten

Beoordeling:4 sterren

Deze verzamelbundel, bloemlezing, heb ik zelf nooit aangeschaft, toen hij uitkwam. Reden was de discussie die erover ontstond, mede aangezwengeld door Ted van Lieshout. De vergoeding die dichters kregen voor opname in de bundel (5 euro) lag veel lager dan gebruikelijk is (26 euro). De bundel was al gedrukt en kwam gewoon uit; Van Lieshout trof een schikking met de uitgever. En zo ging de discussie over de ‘roofbloemlezing’ nog wel even door. Dat neemt niet weg dat ik de bundel eigenlijk wel graag wilde hebben.

Toen ik deze bundel dan ook cadeau kreeg, was ik er erg blij mee en het doorbladeren en lezen van deze bundel nog veel meer. De bundel geeft een mooie doorsnede van wat er op het gebied van kindergedichten is verschenen sinds de middeleeuwen. Mooie teksten van o.a. Willem Wilmink, de al genoemde Ted van Lieshout, de moralistische en (daardoor) aandoenlijke Hieronymus van Alphen en tijdgenoten, maar ook de opname van bakerversjes en overbekende kinderliedjes, maken van deze bundel een must-have om regelmatig uit de kast te pakken en op een willekeurige pagina open te slaan. Vier sterren: vanwege de schandalige betaling.

P.C. Hooft, Liederen en gedichten

Liederen en gedichten Beoordeling: 2 sterren

Met zijn poëzie bewees deze Amsterdamse burgemeesterszoon dat de Nederlandse taal in niets hoefde onder te doen voor het Frans of het Italiaans. Hooft is vooral bekend gebleven vanwege zijn liefdespoëzie. Zijn gedichten laten zich lezen als een amoureuze autobiografie.Maar Hooft was meer dan liefdesdichter alleen. Na een educatieve reis van bijna twee jaar door Europa, en enkele bewogen leerjaren, vond hij in 1609 maatschappelijke rust als drost van Muiden. Hooft trouwde en werd een man van aanzien. Als dichter genoot hij gezag en vervulde hij een spilfunctie in een kring van literaire vrienden. Met Anna en Maria Tesselschade Roemers en Constantijn Huygens wisselde hij vele verzen over kunst en vriendschap. Daarnaast heeft hij zijn auteurschap ook een maatschappelijke kant. Zo dichtte hij over goed leiderschap en het belang van vrede, en over de grillen van het lot en de manieren waarop de mens zich daartegen kan wapenen.*

Van P.C. Hooft heb ik tot nu toe alleen zijn Granida kunnen waarderen en ook deze bloemlezing uit zijn dichtwerk en liederen heb ik snel weer dichtgeslagen. Ik kan moeilijk benoemen wat mij niet aanspreekt in het werk van Hooft. Het lijkt echter wel of de woorden en zinnen niet binnenkomen in mijn hoofd als ik ze lees. Inhoud, vorm, het doet me niks. Zoals ik de vorige keer bij Hooft ook al afsloot: snel door met wat leuks.

*Naar: flaptekst Liederen en gedichten

Driek van Wissen, De dichter des vaderlands – zijn mooiste gedichten

Beoordeling:3 sterren

Ik ben nooit fan geweest van Driek van Wissen en dat ben ik na het lezen van deze bundel ook nog niet echt, al heb ik wel wat meer waardering voor deze schrijver gekregen. De gedichten in deze bundel hebben een bepaalde sfeer die wel aanspreekt en Van Wissen laat zien dat hij de taal zeker meester is. Toch denk ik dat Van Wissen als veelschrijver te veel heeft geproduceerd; het kaf van het koren scheiden is gelukkig door Jean Pierre Rawie gedaan. Een leuke bundel, maar niets een die ik veel vaker uit de kast ga pakken.