Tara Westover, Leerschool

Beoordeling: 4 sterren

Soms heb je van die boeken die je raken, die je aan het denken zetten en dat ook na lezen nog een tijdje doen. Dat is het geval bij Leerschool van Tara Westover. Het boek is indrukwekkend en de lessen die Westover leert, neem je als lezer mee.

Wat wel wat storend is, is het eerste gedeelte van het boek. Het verhaal is daar wat traag en kent nogal wat herhaling. Die is nodig om de groei van Westover in het tweede deel te verklaren, maar dat effect had ook met een iets hoger tempo behaald kunnen worden.

Bovendien zijn sommige gebeurtenissen bijna zo ongeloofwaardig dat je als daardoor wat uit het verhaal wordt gehaald. Maar wetende dat dit haar levensverhaal is, zij het haar interpretatie van de gebeurtenissen, maakt dat je toch mee wilt gaan in haar realiteit.

Marianne Philips, De zaak Beukenoot (boekenweekgeschenk 1950)

Beoordeling: 2 sterren

Hoewel de uitgever op de website hoog opgeeft van de kwaliteiten van De zaak Beukenoot heb ik die in dit boekje nog niet helemaal ontdekt. Ja de auteur doet een aanval op de klassenjustitie in Nederland. Ja, het is een snel leesbaar boek. Maar het is ook niet heel erg spannend en je vraagt je af waarom dit verhaal tot deze lengte moest worden opgerekt.

De mooiste uitspraak doet de president van de rechtbank: ‘Als fouten in de rechtspleging eenmaal onherstelbaar zijn, moeten ze niet openbaar worden gemaakt.’ Een thema dat helaas vandaag de dag (zie de Toeslagenaffaire en andere misstanden bij de overheid) helaas nog erg actueel is.

Gerbrand Bakker, Perenbomen bloeien wit

Beoordeling: 3 sterren

Perenbomen bloeien wit is een mooi en toegankelijk boek van Gerbrand Bakker. Het verhaal is helder, chronologisch opgezet en beschrijft de emotionele reis van een gezin waarbij één zoon blind wordt. Wat spel met het perspectief (vanuit een tweeling en vanuit een hond) geven het verhaal wat extra’s.

Maar het is ook geen boek dat je lang bijblijft. En voor een ervaren lezer is het boek wat te eenvoudig en talig niet erg spannend. Je zult er een paar leuke uren aan beleven, maar ik raad het boek eerder aan voor een beginnende lezer, een 16-jarige die de overstap van jeugd- naar volwassen literatuur gaat maken.

Boudewijn Büch, Geestesgrond

Beoordeling: 3 sterren

De boeken van Boudewijn Büch gaan vaak over dezelfde thema’s. Dat was bij De kleine blonde dood en Het geheim van Eberwein al zo. Maar ook zijn die boeken elke keer weer heel leesbaar en interessant. En dat geldt ook voor Geestgrond. Het gaat opnieuw om Büch en zijn plek in de wereld, maar doordat het niet te uitgebreid over vader en zoon gaat, kent dit boek ook weer net een andere invalshoek. Leuk, maar ook niet echt origineel.

Désanne van Brederode, Stille zaterdag

Beoordeling: 1 ster

Stille zaterdag begin mooi. De confrontatie tussen de hoofdpersonen en hun religieuze beschouwingen zijn interessant en je bent als lezer ook benieuwd hoe het met hen verder gaat. Ook de stijl van Désanne van Brederode leest prettig.

Maar dan blijkt op de helft van het boek, dat je nog maar op de helft bent. Het duurt namelijk allemaal te lang. De religieuze beschouwingen gaan storen, de relatie tussen de hoofdpersonen blijkt niet spannend genoeg. Net over de helft heb ik het boek dus toch maar weggelegd.

Remco Campert, Het satijnen hart

Beoordeling: 4 sterren

Als je een Campert uit de kast pakt, weet je dat je een fijn boek gaat lezen. Dat gold al voor Liefdes schijnbewegingen, voor het meer humoristische werk als De familie Kneupma en voor de prachtige roman Een liefde in Parijs.

Dat geldt nu ook voor Camperts roman Het satijnen hart. De schrijfstijl is snel en bedachtzaam tegelijk. Je wordt meegenomen in alle overwegingen van de hoofdpersoon, maar ondertussen gebeurt er ook genoeg. Je hebt sympathie voor de hoofdpersoon, maar hij werkt je ook op de zenuwen. De roman leest fijn, zet aan het denken, maar ik weet ook niet in hoeverre deze me gaat bijblijven.

Olaf J. de Landell, De porselein tafel (boekenweekgeschenk 1951)

Beoordeling: 4 sterren

1951, we zitten middenin de wederopbouw maar literair moet de revolutie nog starten. De Vijftigers moesten hun revolutionaire werk nog doen en in de romancultuur hebben we protesteerders als Campert, Wolkers en Cremer nog niet gehad. En De porselein tafel is zo’n typisch burgerlijk braaf boekje als je mag verwachten van een boekenweekgeschenk uit die tijd. Maar net als Insecten in plastic is ook De porselein tafel erg leesbaar, zelfs na bijna 70 jaar.

Het verhaal is gesitueerd in de negentiende eeuw en daar maak je me natuurlijk al snel blij mee. En hoewel de moraal er wel erg dik bovenop ligt, spreekt het verhaal me wel aan en leef je best mee met de hoofdpersoon. Er gebeurt niet veel, maar wel genoeg.

Primo Lévi, Is dit een mens

Beoordeling: 5 sterren

Je hebt van die boeken waarvan iedereen zegt dat ze zo’n grote indruk maken. Het gevaar is dat iedereen dat gaat beweren en dat de werkelijkheid gaat tegenvallen. Dat is bij Is dit een mens van Primo Lévi absoluut niet het geval.

De rauwe, directe, heldere en beschrijvende manier waarop  Lévi de gebeurtenissen in het concentratiekamp Auschwitz beschrijft is aan de ene kant bijna journalistiek. Aan de andere kant is deze helemaal doorleeft en doorvoelt. Deze combinatie laat zowel de afstomping zien die mensen meemaken in zo’n omgeving, als de heftige emoties die mensen wel meenemen vanuit zo’n omgeving. 

En het belangrijkste van alles: dit verslag laat zien waartoe de mens in staat is. En de prachtige vraag die Lévi in zijn titel stelt, Is dit een mens, is een vraag die wij ons allemaal kunnen stellen na het lezen van dit prachtige boek.

Anton Bregmann, Ernest Staas

Beoordeling: 3 sterren

Het boek Ernest Staas van Anton Bregmann doet erg denken aan Camera Obscura van Nicolaas Beets, maar dan minder goed. De insteek van Bregmann is erg juridisch. De schetsen zijn leuk geschreven, maar dit is zo’n boek dat aan een sterke drank doet denken: je moet er in kleine teugjes van genieten.

Nina Polak, Gebrek is een groot woord

Beoordeling: 1 ster

Ik had nog geen tijd gevonden om mijn leeservaring bij Gebrek is een groot woord op te schrijven. En nu ik er een paar weken later aan toe kom, kan ik me het boek niet eens zo goed herinneren. En dat zegt misschien veel over mijn leeservaring: ik vond het een nogal nietszeggend boek dat ik halverwege heb weggelegd.

En dat terwijl ik zo enthousiast begon. Begin 2020 was ik met mijn leerlingen bij het Literair Café Helmond met Nina Polak en Marieke Lucas Rijneveld. Ik kocht de boeken van beide auteurs en waar Rijneveld helemaal nieuw was, kende ik Polak al van haar werk voor De Correspondent. Maar de roman is mij erg tegengevallen.

Het thema eenzaamheid wordt je als lezer wel heel voelbaar gemaakt. Je voelt je heel alleen terwijl het boek aan je voorbij trekt. Geen moment voel je je verbonden met de hoofdpersoon of één van de andere personages in het boek. Wat de hoofdpersoon meemaakt boeide me ook geen moment, dus na verloop van tijd heb ik het boek maar weggelegd. Jammer.