Harry Mulisch, De pupil

De pupil Beoordeling: 5 sterren

De pupil speelt in Italië in 1945. Hoofdpersonen zijn een oude dame, de schrijver en een vulkaan. Dan volgt de onthulling van een wonderbaarlijk geheim.*

De pupil is een typische Mulisch. Een boek dat vol raadsels zit en je achterlaat met diverse vragen. Toch is het geen complex verhaal vol doorwrochte zinnen: het is zelfs zeer leesbaar. Een prima boek voor iedere lezer: beginnend of ervarener!

*Bron: Bol.com

Arthur Japin, Vaslav

Vaslav Beoordeling: 3 sterren

Op het hoogtepunt van zijn roem richt de wereldberoemde balletdanser Vaslav Nijinski zich midden in een optreden tot zijn publiek. ‘Nu is het kleine paardje moe,’ zegt hij en loopt het toneel af. De rest van zijn leven, nog 31 jaren, brengt hij door zonder te spreken en zonder ooit nog te dansen.
In het mondaine skioord Sankt Moritz reconstrueren drie ooggetuigen de gebeurtenissen rond deze noodlottige dag, 19 januari 1919, ieder vanuit zijn of haar eigen optiek: zijn echtgenote Romola, die als een tijgerin heeft gevochten om deze ‘God van de dans’ te veroveren, zijn afgewezen minnaar, de legendarische Sergej Diaghilev, oprichter van de Ballets Russes, die alles in het werk heeft gesteld omhem te vernietigen, en zijn bediende, die uit de dramatische beslissing van zijn meester moed put om ook zijn eigen leven radicaal om te gooien.*

Ik was bijzonder blij toen ik van de directeur van de Arbeiderspers een ongecorrigeerde drukproef kreeg toegestuurd van de nieuwste roman van Arthur Japin die op 6 september 2010 uitkomt. Ik ben al jaren fan van het werk van Arthur Japin en ook van de persoon Japin. De grote wereld, Een schitterend gebrek en vooral De overgave vond ik prachtromans. Met veel plezier begon ik dus aan Vaslav.

Helaas viel de roman me tegen. Zeker in het begin van het boek lijkt het tempo erg laag te liggen. Er worden 100 pagina’s besteedt aan een halve ochtend. Daarin zitten wel massa’s  flashbacks, herinneringen, anekdotes en andere ‘extra’s’, maar doordat Japin vaak terugkeert naar de huidige tijd, blijf je je ervan bewust dat de tijd slechts minuten vooruitkruipt. Bovendien geven de vele flashbacks en herinneringen je een ‘van de hak op de tak’-gevoel.

Kijkend naar de grotere lijn in het boek verstaat Japin de kunst spanningsbogen zo lang op te spannen, dat ze toch nog net inzakken. Elke keer als je denkt ‘wanneer stopt hij met al die uitwijdingen en gaan we weer eens terug naar het hoofdpad’ gebeurt dat binnen een pagina of vijf. Dat is jammer, want dat geeft je het gevoel dat het een saai boek is, terwijl er voldoende wordt beschreven.

Het hoofdstuk waarin Romola het woord neemt, is wat mij betreft het meest geslaagd. Dit, ondanks de enorme tijdsprongen hier die een ongeoefende lezer snel in de war brengen. Japin houdt van sterke vrouwelijke personages en deze dragen doorgaans ook het verhaal: zo ook hier. Je blijft het gevoel houden dat Peter en Diaghilev bijfiguren zijn, terwijl ze ruim tweederde van het boek de verteller zijn bij wie het perspectief ligt.

De manier van schrijven van Japin blijft prachtig: de zinnen, de woordkeus en de mooie citaten die er aan zijn werk te ontlenen zijn (1, 2). Ook de manier waarop de problematiek van vandaag de dag door zijn historische roman heenschemert is mooi. Bijvoorbeeld op bladzijde 208 waar een discussie over conservatisme en progressivisme in het licht van de laatste verkiezingen interessant materiaal oplevert voor toekomstige literatuurhistorici.

Een interessant boek, in zekere zin een mooi boek, maar ook een wat tegenvallend boek. Ik hoop dat Japin de volgende keer weer een roman schrijft die wat meer literair en minder filosofisch en historisch van toonzetting is.

Een laatste opmerking moet gewijd worden aan de uitgeverij en in het bijzonder de vormgever: wat een ongelooflijk lelijke kaft is er voor dit boek ontworpen! Wat dat betreft valt zijn boek echt uit de toon in vergelijking met eerder werk.

*Bron: flaptekst Arthur Japin, Vaslav

Eliza Laurillard, Peper en zout

Beoordeling: 4 sterren

Eliza Laurillard is een typische domineedichter: hij schrijft moralistische op het geloof geïnspireerde gedichten waarin religie en de natuur een zeer prominente rol spelen. Daarnaast verluchtigd hij zijn bundels met gedichten die een humoristische of taalkundige kwinkslag bevatten. Peper en zout is binnen zijn oeuvre een van de betere bundels. In dit boekje, met zo’n 100 gedichten, laat Laurillard zien een groot taalkunstenaar te zijn. Vanuit de huidige literatuuropvattingen beschouwd zijn zijn gedichten (inhoudelijk) achterhaald en (qua vorm) ouderwets. Maar binnen zijn tijd en stroming bezien verdient Laurillard waardering voor zijn talent.

Roald Dahl, Boy

Boy Beoordeling: 3 sterren

Iedereen die van de boeken van Roald Dahl houdt, zal benieuwd zijn naar wat de schrijver beleefde toen hij zelf kind was. In Boy vertelt hij bijvoorbeeld over het grote muizenplan van 1924, toen hij met zijn vrienden wraak nam op Mrs. Pratchett, de walgelijke eigenares van de snoepwinkel. En over de kostschool en de leraar wiskunde, die een gruwelijke hekel had aan cijfers.
Roald Dahl: ‘Dit is geen autobiografie. Ik zou nooit mijn eigen geschiedenis schrijven. Toch zijn mij in mijn schooltijd en vlak erna een aantal dingen overkomen die ik nooit ben vergeten. Dingen die zo’n geweldige indruk op me hebben gemaakt, dat ik ze nooit uit mijn hoofd heb kunnen zetten. Ze staan stuk voor stuk in mijn geheugen gegrift. Alles is waar gebeurd.’*

Het is leuk te lezen hoe Roald Dahl is gevormd en je ziet in dit jeugdverhaal zeker een relatie met zijn werk. Ook is de stijl van Dahl onmiskenbaar. En toch is dit geen boek dat blijft hangen. Het verhaal bevat niet die creatieve sprankel die boeken als de GVR en De fantastische meneer vos wel hebben. Drie sterren, net zoveel als Heksen.

*Bron: Bol.com

Thomas Rosenboom, Spitzen (boekenweekgeschenk 2004)

Spitzen Beoordeling: 3 sterren

Wanneer de vijfenveertigjarige Han Bijman op een tangosalon Esther ontmoet, wordt hij een hem nog onbekende wereld binnen gevoerd. Die van liefde en seks, die van overspel en verraad en tenslotte die van ingewikkelde intriges en argwaan. Esther blijkt wel heel makkelijk de mannen in haar leven te hebben ingepast. Als haar Indiase minnaar naar Nederland komt om met haar te trouwen, krijgt Han een rol toebedeeld die hem slecht bevalt, die zijn jaloezie wakker maakt, en hem uiteindelijk tot handelen doet overgaan.*

Het is de tweede keer dat ik dit boek lees, maar het verhaal blijft niet hangen. Het verhaal is oké en is goed geschreven, maar het raakt niet aan essentiële thema’s, gevoelens en heeft ook niet dusdanige stilistische kenmerken die het een opvallend boek maken.

*Bron: Bol.com

The Matrix (regie: the Wachowski brothers)

Matrix Trilogy (5DVD) Beoordeling: 5 sterren

Er zijn twee werelden, de een is een droom, de ander is de Matrix, de 22ste eeuw. Neo is een computer hacker, die door Trinity wordt gevraagd om een groep vrijheidsstrijders te helpen, onder aanvoering van de illustere Morpheus. Deze groep verzet zich tegen zelfdenkende computers die de menselijke beschaving beheersen. De computers houden de mensen onder de duim door ze letterlijk in te pluggen in een virtual reality omgeving, die er uit ziet als de 20ste eeuw zoals wij die kennen. Morpheus gelooft dat Neo de uitverkorene is om de computers te verslaan en bevrijdt hem uit de Matrix. De groep bereidt zich voor op een alles beslissende strijd met de beschermers van de Matrix, waarin fictie en realiteit dwars door elkaar heen lopen.*

Ik heb The Matrix al meerdere keren gezien de laatste tien jaar en het blijft een topfilm. Het verhaal is goed, de teksten zijn goed, de manier van filmen, muziek en acteerwerk: het klopt allemaal. Zelfs de special effects zijn na 12 jaar nog steeds prima. Vijf sterren meer dan waard!

*Bron: Bol.com

The principal (regie: Christopher Cain)

Beoordeling: 2 sterren

Leraar Rick Latimer krijgt de baan van rector op een school met een erg slechte reputatie. Het accepteren van deze baan is dan ook niet helemaal vrijwillig. Hij neemt zich voor er het beste van te maken, maar wordt geconfronteerd met onhandelbare jongeren, wapens en drugs. Hij besluit echter niet zomaar alles te pikken en slaat keihard terug.*

Deze film behoort tot twee bekende types: het type DGAV (zoals Harry Bekkering dat noemt). De Goede Afloop Vertragen. Vanaf minuut 1 weet je precies wat er gaat gebeuren. Daarnaast behoort de film tot de typische jaren-’80-film waarin één iemand een dramatische achterbuurtsituatie weet te doorbreken met onorthodoxe maatregelen. De spanning in deze film is in één scène slechts goed en dat is wanneer drie ‘slechteriken’ achter Latimer aan zitten in een ruimte met douchehokjes. Binnen het genre een aardige film, maar ik lees dan liever een boek.

*Bron: Film1

The notebook (regie: Nick Cassavetes)

Notebook, The Beoordeling: 5 sterren

Een doorleefde man beschrijft vanuit zijn versleten dagboek het ongelooflijk meeslepende liefdesverhaal van Allie en Noah: De jonge Allie Hamilton wordt op haar vakantie hopeloos verliefd op de knappe Noah Calhoun en ze beleven een onvergetelijke zomer vol hartstocht en passie. Onder druk van haar ouders verliezen de twee elkaar uit het oog. Als Allie op het punt van trouwen staat met de man die wel door haar ouders goedgekeurd wordt, slaat de twijfel toe. Kiest ze voor de liefde van haar leven of kiest ze voor haar ouders goedkeuring. Een bijna onmogelijke opgave en… Kan ze haar Noah vinden? Hebben ze na al die jaren echt nog zulke warme gevoelens voor elkaar of zijn de herinneringen mooier dan de werkelijkheid?*

The Notebook is een prachtige film. Het verhaal is niet heel erg origineel, maar de uitvoering is zo ontzettend goed gedaan dat je helemaal wordt meegesleept. Dit meeslepende is wel volledig op het emotionele niveau, veel dieper gaat het niet, maar dat geeft niet. Voor een romantische avond op de bank is dit een prima film. Zet wel de zakdoekjes klaar voor hen die het nodig hebben 🙂

*Bron: Bol.com

Brüno (regie: Larry Charles)

Bruno Beoordeling: 4 sterren

Moet je ze ümfang von mein pakje zien! Ze sexiest film sinds top gun. Vassever. Maar stop mit naar mein kreuz ze staren!
We weten allemaal dat roem het pad naar het gelück is, dus vanneer het oostenrijkse pübliek mij uit jaloezie begon ze boycotten, heb ich ingezien dat het zeit vas om ze vereld ze veroveren! Ich ga naar het midden-oosten om ze helpen, ich word rekrüt bei het Amerikaanse leger, ich doe mee mit partnerruil en talk shows, ich ga zelfs kamperen mit mein grizzly vriendjes – en natürlich kocht ich het absolüt onmisbare accessoire: ze kleine zwarte baby. Vassever –
Hoe beroemd denken jullie dat Brüno gevorden is? Laat me het zo stellen: volgend jaar gaan jullie allemaal zeggen: Adolf wie??!!??*

Wanneer je begint te kijken naar deze film denk je “waar moet dit heen”, maar al snel begint de film te boeien. De manier waarop deze film is gemaakt (acteerwerk gecombineerd met authentieke reacties van nietsvermoedende toeschouwers en beroemdheden) is bijzonder, maar vergt ook wel enige gewenning. Uiteindelijk wil je toch weten hoe het met Brüno af gaat lopen onder alle platte humor, foute homograppen vunzigheden, zit ook een laagje oprechte emotie verborgen.

*Bron: Bol.com

The pallbearer (regie: Matt Reeves)

Pallbearer, The Beoordeling: 3 sterren

Tom Thompson is net van school, maar heeft geen baan, geen vriendin en geen uitzicht om op korte termijn het ouderlijk huis te verlaten. Het schijnt hem echter toe te lachen als hij weer een relatie krijgt met zijn voormalige schoolvriendinnetje Julie DeMarco. Maar dan krijgt hij een mysterieus telefoontje. Een vreemde vrouw vraagt hem om een van de dragers te zijn op de begrafenis van een oud-klasgenoot. Het probleem is echter dat Tom zich de bewuste jongen absoluut niet kan herinneren. Dit is het begin van een groot aantal vergissingen, die tevens zijn levensvisie en zijn relaties met zijn vrienden voor altijd zal beïnvloeden.*

De meeste films met David Schwimmer als regisseur of acteur vielen tegen, maar dat viel bij The pallbearer alleszins mee. De film is wat traag, maar het is een goed en origineel verhaal en de gebeurtenissen en personages blijven toch boeien. Het is geen film voor een relaxte avond onderuitzakken, daarvoor is de film (voor een komedie) toch net te ernstig en is het tempo te laag.

*Bron: Bol.com