Senger Diengotgaf, “Tprieel van Troyen”

Beoordeling: 3 sterren

Dit is een hoofse roman in zijn meest zuivere vorm. Het centrale thema is de hoofse liefde. Tijdens een wapenstilstand in de Troyaanse oorlog houdt het Troyaanse hof een maaltijd in het prieel van de titel. Dan volgen vier gesprekken tussen ridders en de door hun aanbeden dame. De minne is de eigenlijke hoofdpersoon, waar mee wordt gespeeld, die wordt bekend en afgewezen.*

Een interessant boek, dat veel kan vertellen over de tijd waarin het geschreven is, maar het is zeker geen ontspanningsliteratuur. Het is een soort Max Havelaar: het is een belangrijk boek en kan je veel leren, maar ík kruip er in ieder geval niet mee voor de open haard.

*Bron: Voorwoord versie in het Laurens Janszoon Costerproject

[Anoniem], “Lanceloet en ’t hert met de witte voet”

Beoordeling: 3 sterren

Een jonkvrouw arriveert op Camelot, Arturs hof. Ze vertelt een verhaal over een woud waar zich een hert met een wit voetje bevindt. Het hert wordt bewaakt door zeven leeuwen. De vorstin van de jonkvrouw zal alleen trouwen met de man die haar het witte voetje brengt. Lanceloet neemt de uitdaging aan, raakt gewond, maar vindt het hert. Een onbekende ridder heeft echter kwalijke bedoelingen: hij geeft Lanceloet een houw met z’n zwaard, laat hem voor dood achter en neemt de witte voet mee. De vorstin is ontzet wanneer de ridder een huwelijk met haar claimt. De man is namelijk foeilelijk. Op advies van haar getrouwen wordt het huwelijk voorlopig uitgesteld.

Intussen is Walewein ongerust geworden om zijn vriend Lanceloet. Hij reist hem daarom achterna en hoort wat hem is overkomen. Walewein laat zijn vriend achter bij een arts, en gaat naar het hof van de vorstin. De ruzie die ontstaat over de beschuldiging wordt beslist in een tweekamp. Met één slag klieft Walewein het hoofd van de ridder, die dood neervalt. Walewein vertelt aan de vorstin dat Lanceloet de echte overwinnaar van de leeuwen is, en haalt Lanceloet op. De vorstin wil maar al te graag met Lanceloet trouwen. Deze moet dat echter afwijzen, omdat zijn hart aan Guinevere, zijn koningin, toebehoort. Daarom keren Walewein en Lanceloet weer terug naar Camelot.

Leuk plot, een vermakelijk verhaal en het is goed geschreven. Prima boekje, maar wel voor een select gezelschap (uitgezonderd lezers van vertalingen).

Hafid Bouazza, “Paravion”

Beoordeling: 3 sterren

Paravion draait om drie generaties Baba Baloek: grootvader, vader en zoon. Deze laatste blijft alleen achter in een klein gehucht waarvan alle mannen zijn vertrokken met achterlating van hun vrouwen.
Op een dag wordt de jongste Baba Baloek, een herder, bezocht door een mysterieus meisje dat hem inwijdt in de liefde. De ontdekking van lichamelijke behoeften gaat gepaard met het ontwaken van zijn bewustzijn. Zo komt hij er aan de hand van de verhalen die het meisje vertelt achter dat hij meer deelt met zijn voorouders dan de naam alleen.
De jongens die overgebleven zijn in het dorp en die Baba Baloek dagelijks treiteren verdwijnen. Hij blijft alleen over met de achtergebleven vrouwen, met wie hij ook zijn erotische lessen deelt Maar ook zij verdwijnen. Naar Paravion. Deze naam is een misvatting van de personages, die het opschrift par avion lezen als de naam van Amsterdam, de sta die elke middag zichtbaar wordt in de mirage.*

Bij lezing van Bouazza’s Paravion is er voor mij een duidelijk onderscheid tussen de taal, de vorm en het verhaal, de inhoud. Talig is het een zeer goed geschreven en mooie roman waarin de oosterse manier van schrijven duidelijk doorschijnt. Het verhaal spreekt mij echter minder aan en hoewel de taal veel vermaak biedt, doet het verhaal dat voor mij minder. Ik blijf in mijn beoordeling hinken op twee gedachten en vind het jammer dat ik geen 3,5 sterren kan geven…

*Bron: www.bol.com

Betje Wolff, “Het menuet en de dominees pruik”

Beoordeling: 4 sterren

De dochter van Eerlyk, een lid van de kerkenraad, trouwt met een rijke man en op het huwelijksfeest danst hij, na aandringen, met zijn dochter Sylvia een menuet. De andere ouderlingen uit die kerk waren tegen deze vorm van dansen. Ze vergaderen wat ze met de situatie moeten en besluiten dat Eerlyk, aan de hand van een passage uit het kerkelijk wetboek, waarin dansen wordt verboden, gestraft moet worden. Dit willen ze officieel doen in de kerkenraad, waarvan zij en Eerlyk de enige leden zijn. Daar wordt, in de afwezigheid van Eerlyk die het nog druk heeft met de afwikkeling van de bruiloft, besloten hem voor altijd uit de kerk te verbannen. Zij zullen dit nieuws met z’n vieren aan Eerlyk gaan meedelen. Intussen heeft de stiefzoon van Eerlyk iets in datzelfde wetboek gevonden dat zijn stiefvader kan helpen. In een wet staat dat je geen pruik mag dragen en dat terwijl alle kerkbestuurders een pruik dragen. Eerlyk vertelt ze dit en beschaamd druipen ze af. Hij mag weer in het kerkbestuur want als ze Eerlyk in de ban doen, kan hij het hun ook flink lastig maken. Zo zijn de ouderlingen in de kuil gevallen die zij eigenlijk voor Eerlyk groeven.

Een leuke spottende tekst die laat zien hoe literatuur in de (ruime) achttiende eeuw gebruikt werd in een geëngageerde strijd over politiek, maatschappij en religie. Bovendien is aan deze korte tekst goed te zien dat Wolff een begenadigd schrijfster was.

[Anoniem], “Naaman, Prince van Syrien”

Beoordeling: 4 sterren

Een rederijkersspel waarin de historie van Naaman, prins van Syrië, lijdend aan melaatsheid (lepra), door de profeet Elisa wordt genezen.

Talig is het een rijk verhaal, de wijze waarop het verhaal zich ontpopt is mooi en er zit een zeer gedegen inleiding bij het verhaal. Het is moralistisch met een religieuze inslag, maar binnen het tijdsgewricht (16e eeuw) is het een prima en aan te raden spel om te lezen of zelfs spelen!

Maarten ’t Hart, “De zonnewijzer”

 Beoordeling: 3 sterren

De zonnewijzer is een zelfstandig te lezen vervolg op De kroongetuige. De vrouwelijke hoofdpersoon daaruit, Leonie Kuyper, is inmiddels gescheiden. Haar beste vriendin overlijdt aan een zonnesteek. Zij laat alles na aan Leonie, met als enige voorwaarde dat Leonie zo goed mogelijk voor haar drie poezen zal zorgen. Daartoe moet Leonie zelfs in het van haar vriendin geërfde appartement gaan wonen zodat er in het leven van de katten zo weinig mogelijk verandert. Leonie kruipt, aanvankelijk terwille van de poezen, in de huid van haar overleden vriendin en gaat daar zo in op dat ze zich ten slotte volledig met haar identificeert. Doordat ze als het ware het leven van haar vriendin gaat leiden, komt Leonie er gaandeweg achter dat er veel meer aan de hand is geweest dan een zonnesteek.* Het wordt een zoektocht naar de doodsoorzaak van haar beste vriendin die ze uiteindleijk tot een goed einde weet te brengen.

Vermakelijk en best een spannend boek, maar ook wat teleurstellend. De thriller over de mysterieuze dood van Roos is als thriller zeer geslaagd, maar in de thrillerauteur ’t Hart mis ik zinnen als “In deze ruimte heb ik de zomer gevangen. Insecten zoemen loom in de vochtige warmte. De tijd verstrijkt in hun vleugelslag. Buiten valt het loof, daar zouden deze hommels en zweefvliegen al lang zijn omgekomen in de koude nacht.” (Uit: Een vlucht regenwulpen).

Toch laat ’t Hart in deze roman zien dat hij een begenadigd schrijver is en ook hier zie je sporen van zijn elegante manier van met taal omgaan.
Een thrillerschrijver is meer bezig met inhoud dan vorm, maar juist bij ’t Hart verwacht ik en zoek ik naar die vorm, naar de manier waarop hij de taal zacht golvend boetseert tot een roman. Dat gemis weegt in mijn oordeel zwaarder dan het spannende verhaal en vandaar drie sterren.

*Bron: www.bol.com

“De kikker die zichzelf opblies en andere Middelnederlandse fabels”

Beoordeling: 4 sterren

Leuk en vermakelijk inkijkje in de Middelnederlandse fabels en volksverhalen. De verhalen zijn over het algemeen geschreven rond een niet mis te verstane boodschap, maar deze is vaak op een zeer amusante wijze vorm gegeven.

[Anoniem], “Het Roelantslied”

 Beoordeling: 2 sterren

Karel de Grote is in oorlog met de Saracenen, maar na jarenlange strijd zal de vrede worden getekend. Karel keert daarop aan het hoofd van zijn leger uit Spanje terug naar Frankrijk, waarbij de ridder Roelant en zijn manschappen de achterhoede vormen. Dan komt het verraad. Roelant wordt in een hinderlaag gelokt in het dal van Roncevaux. Een van zijn ridders adviseert hem op zijn hoorn Oliphant te blazen, opdat Karel zal terugkeren om hem bij te staan. Roelant weigert dit uit “heldhaftige dwaasheid”. Ten slotte blijft in de ongelijke strijd alleen Roelant over met twee van zijn medestanders. Pas dan blaast Roelant op zijn hoorn, en Karel keert terug om hem bij te staan. Het is te laat: hij treft de ontzielde lichamen van de krijgers aan, dat van Roelant ter aarde liggend, de hoorn onder het lichaam, het gezicht naar Spanje gewend.

Deze Arthurroman is niet echt spannend en ook niet zo mooi geschreven. Het is in cultureel opzicht (als navolging van het Franse Chanson de Roland) een must, maar geen aanrader.