Balthazar Huydecoper, “Achilles”

Beoordeling: 4 sterren

Het treurspel Achilles beschrijft de periode in de oorlog tussen Troje en Griekenland wanneer Achilles heeft besloten niet langer deel te nemen aan de strijd, zijn vriend Patroclus bezwijkt op het slagveld en tot het moment waarop Achilles Hector heeft verslagen.

Dit in 1719 geschreven treurspel voldoet naadloos aan de traditie van het Frans-classicisme. Het beoordelen van dit stuk moet dan ook gebeuren met het oog daarop, want vooral de eenheid van tijd en plaats maken het stuk voor ons, de Joop-van-den-Ende-generatie, erg saai. Binnen de grenzen van het Frans-classicisme heeft Huydecoper een prachtig stuk geschreven dat zowel poëtisch als wat betreft taalgebruik als wat betreft de manier waarop hij de bron dramatisch heeft verwerkt goed in elkaar zit. De leesbaarheid naa bijna 300 jaar zorgt voor vier sterren in plaats van vijf.

Victor Hugo, “Les Misérables”

 Beoordeling:4 sterren

Het aangrijpende verhaal van de hoofdpersoon Jean Valjean begint met een gebeurtenis die hem zijn hele leven zal blijven achtervolgen: hij steelt een brood om zijn neefjes, die al dagen niets meer hebben gegeten, van de hongerdood te redden. Dit op zich onbeduidende incident komt hem echter op een zware gevangenisstraf te staan: hij wordt veroordeeld tot negentien jaar dwangarbeid…
Als hij na al die ellendige jaren vrijgelaten wordt, wil niemand meer iets met hem te maken hebben. Desondanks weet Valjean zich te ontwikkelen tot een gerespecteerd burger.
Zijn criminele verleden blijft hem echter achtervolgen in de persoon van zijn aartsrivaal inspecteur Javert, die verbeten op hem blijft jagen vanwege zijn al dan niet vermeende misstappen. Hierdoor kunnen Valjean en zijn aangenomen dochter Cosette geen rust vinden en bewegen zij zich als paria’s door een maatschappij die zich kenmerkt door onrust, oproer en sociale misstanden.*

Les misérables is een prachtige, typisch 19e-eeuwse roman. Het tragische verhaal van Jean Valjean en met name de historische tekening die een belangrijke rol speelt in het verhaal spreken mij erg aan. De enige passage die mij erg tegenviel was de opstand op de barricade, die overduidelijk de climax van het boek moet vormen, maar wat mij betreft het minste stuk was. Hugo laat je meeleven met de hoofdpersonages Valjean, Marius en Cosette en doorbreekt die fijne vertelling behoorlijk abrupt door een nogal rommelig georganiseerde opstand. Jammer, maar het boek blijft wel een aanrader, maar wel een aanrader met vier sterren!

*Bron: Bol.com

Khaled Hosseini, “Duizend schitterende zonnen”

 Beoordeling: 4 sterren

De ongeschoolde Mariam is vijftien wanneer ze wordt uitgehuwelijkt aan de dertig jaar oudere schoenverkoper Rasheed in Kabul. Jaren later moet zij de beeldschone en slimme Laila naast zich dulden, die door Rasheed na een raketaanval uit het puin is gered. Rasheed neemt Laila in huis in de hoop dat zij hem de zoon zal schenken die Mariam hem niet kan geven. In eerste instantie overheersen tussen de twee vrouwen gevoelens van achterdocht en jaloezie, maar door de tirannieke houding van Rasheed ontstaat er langzamerhand een innige vriendschap. Samen zetten Mariam en Laila alles op alles om te overleven in de eindeloze oorlog van Afghanistan, die voor hen ook binnenshuis woedt.*

Ondanks het schrijftalent van Khaled Hosseini en het mooie verhaal dat hij in Duizend schitterende zonnen beschrijft, is het boek voor het grootste deel niet erg spannend. De schuld daarvan ligt bij de flaptekst: hier staan de belangrijkste gebeurtenissen al aangekondigd, waardoor je als lezer maar weinig vragen hebt en daardoor weinig drive om door te lezen.
Pas na tweederde van het boek begint het verhaal zich te ontwikkelen los van de flaptekst en krijgt het verhaal de spanning die er zonder flaptekst in het begin ook had kunnen zijn. Duizend schitterende zonnen is een leuk boek en een aanrader voor iedereen, maar doordat het minder spannend was dan De vliegeraar toch maar vier sterren.

*Bron: Bol.com

Imke Smeets, “Citonia”

Beoordeling:4 sterren

De Cito-toets is begonnen en Citonia, de maakster van de Cito-toets, wil dit jaar dat niemand de toets foutloos maakt. De klas van meester Mathieu wordt bij opgave vijftien naar de wereld van Citonia gebracht en moet daar vele opdrachten uitvoeren om uiteindelijk in een grote veldslag ten strijde te trekken tegen Citonia.

De schrijfster, Imke Smeets, schreef dit verhaal toen ze 12 was, maar wat betreft schrijfstijl is ze al vele jaren verder. De wereld die wordt beschreven, doet veel denken aan de wereld van The lord of the rings of Narnia, maar de spanningsboog in het verhaal kan nog wat langer. Het talent van Smeets wekt echter goede verwachtingen voor de toekomst!

Khaled Hosseini, “De vliegeraar”

4 sterren

Amir en Hassan zijn gevoed door dezelfde min en groeien samen op in de hoofdstad van Afghanistan. Als blijk van hun verbondenheid kerft Amir hun namen in een granaatappelboom: ‘Amir en Hassan, de sultans van Kabul’. Maar sultans zijn ze alleen in hun fantasie, want Amir hoort tot de bevoorrechte bevolkingsgroep en Hassan en zijn vader zijn arme Hazaren, in dienst van Amirs vader.
Bij de jaarlijkse vliegerwedstrijd in Kabul is Amir de vliegeraar, degene die het touw van de vlieger in handen heeft. Hassan is zijn hulpje, de vliegervanger. ‘Voor jou doe ik alles!’ roept Hassan hem toe voordat hij wegrent om de vallende vlieger uit de lucht op te vangen. Die grenzeloze loyaliteit is niet wederzijds. Wanneer er iets vreselijks gebeurt met Hassan verraadt hij zijn trouwe metgezel.
Na de Russische inval vluchten Amir en zijn vader naar de Verenigde Staten. Amir bouwt er een nieuw bestaan op, maar hij slaagt er niet in Hassan te vergeten. De ontdekking van een schokkend familiegeheim voert hem uiteindelijk terug naar Afghanistan, dat inmiddels door de Taliban is bezet. Daar wordt Amir geconfronteerd met spoken uit zijn verleden. Zijn voornemen om zijn oude schuld jegens Hassan in te lossen sleept hem tegen wil en dank mee in een huiveringwekkend avontuur.*

Nadat ik enkele maanden geleden de film The kite runner heb gezien, heb ik nu het boek gelezen dat de basis vormde voor deze film. Eerlijk gezegd viel het boek me een beetje tegen en de oorzaak daarvan ligt bij de zeer nauwgezette verfilming die Marc Forster heeft gemaakt van dit zeer filmisch geschreven boek. De eerste helft van het boek is letterlijk in de film gekomen; de gedachtes van Amir in de tweede helft van het boek (gedachtes over zijn huwelijk, gedachtes over zijn relatie met Shorab) voegen voor het eerst wat toe. Toch blijven de stukken die de film niet haalden te tellen op één hand.
Ondanks alles is De vliegeraar een goed geschreven boek met een mooi verhaal. Alles in het boek wordt wel erg uitgelegd en er blijft weinig aan symboliek of diepere lagen te ontdekken voor de lezer, maar het verhaal sleept de lezer wel mee. Een boek dat zijn vier sterren vooral verdient wanneer je nog niet naar de bioscoop bent geweest en het is dan ook jammer dat ik de film eerder heb gezien.

*Bron:Bol.com

Rivka Galchen, “Atmosferische storingen” (voorpublicatie)

Beoordeling: 3 sterren

Bij het tijdschrift BOEK Magazine zat deze keer een voorpublicatie van de roman Atmosferische storingen van Rivka Galchen. Ondanks de onaantrekkelijke voorkant van het boek ben ik de eerste drie hoofdstukken in deze publicatie gaan lezen en ze maken me wel nieuwsgierig naar de rest. Al snel krijg je door dat de hoofdpersoon, een psychiater die denkt dat zijn vrouw door een dubbelgangster is vervangen, zelf niet helemaal fris is. Galchen schrijft zeer leesbaar, maar ik ben wel benieuwd of het verhaal wel spannend blijft in de ruim 225 pagina’s die nog gaan volgen. Drie sterren voorlopig.

Willem Frederik Hermans, “Onder professoren”

 Beoordeling: 4 sterren

Rufus Dingelam is hoogleraar in de technische scheikunde die de Nobelprijs krijgt. Boer Lagerwij die naast het boerderijtje van Rufus en Gré Dingelam woont, geeft hem een haan als cadeau, die Rufus en Gré als huisdier gaan houden. Op de universiteit is men boven alles jaloers en gunt men Dingelam eigenlijk de prijs niet.  De studenten (jaren ’70, democratie en opstand op de universiteit) proberen de aandacht die er nu is voor de universiteit te gebruiken voor het gerealiseerd krijgen van hun eisen. Het instituut waar Dingelam werkt wordt de volgende dag bezet en de dag daarna, wanneer Dingelam gehuldigd wordt door de universiteit, wordt ook die ceremonie verstoord door de studenten. Tot slot van deze dagen loop de haan weg en Roef en Gré besluiten op vakantie te gaan naar Frankrijk om tot rust te komen. Daar beseft Roef drie belangrijke dingen: het toeval speelt een grote rol in het leven, alles wat de mens doet is in feite absurd en hij had liever een rustig en normaal leven willen leiden, maar dat is nu onmogelijk.

Onder professoren is een prachtig tijdsdocument waarin Hermans een niet al te positief, maar leuk beeld schetst van het universitaire leven. Het tempo in het boek ligt aan de lage kant, wat het lezen van het boek niet altijd even gemakkelijk maakt, maar iedere keer komt Hermans op het juiste moment met een rare u-bocht, zoals het bezoek aan de seksclub door diverse professoren, die weer voldoende leuke situaties oplevert om het lezen aangenaam te houden. Het wachten bij Hermans is altijd op zijn vaste thema: de onkenbaarheid van het leven. In dit boek duurt het een hele poos, maar door het gebruik van de alwetende verteller en de informatie op de juiste momenten prijs te geven of achter te houden, zie je af en toe dat dingen anders zijn dan de personages denken. Dit leidt uiteindelijk tot het besef bij Dingelam van de absurditeit en toevalligheid van het leven.  Een leuk boek dat iedereen die ook maar een beetje van W.F. Hermans houdt moet hebben gelezen.

Hella S. Haasse, “De ingewijden”

 Beoordeling: 1 ster

Zes mensen komen min of meer toevallig met elkaar in contact tijdens hun verblijf in het Griekenland van 1954. Het Amerikaanse meisje Jessica Manning, de jonge Kretenzer Niko Stephandidakis, de Nederlandse leraar klassieke talen Lucas Gosschalk, de zestienjarige jongen Marten Siebeling, de schilderes Elina Breskel en de ex-nazi Helmuth Sturm raken bij elkaar betrokken, beïnvloeden elkaar bewust en onbewust en maken ieder voor zich een crisis in de eigen ontwikkeling door. Voor drie van hen betekent dit het (1992) einde van het leven en voor de anderen in zekere zin een begin.*

Dit is géén leuk boek. Sleuteloog vond ik erg leuk en ook Oeroeg vond ik leuk en dat beloofde veel voor De ingewijden. Helaas wordt dit absoluut niet waargemaakt. Het grootste probleem van dit boek is het tempo. Dat ligt zo laag dat eenvoudig meerdere pagina’s kunnen worden overgeslagen zonder de verhaallijn kwijt te zijn. Jammer, maar Hella gaat terug de kast in. Ik had me er meer van voorgesteld en ben benieuwd naar ander werk van haar.

Bron: Bol.com

Herman Gorter, “Mei”

 Beoordeling: 4 sterren

Mei komt, geboren uit de zon en maan aan op een strand. Haar dode zus April wordt die nacht weggedragen. Mei begint de volgende dag een “tooverige tocht” door het Hollandse landschap, dat uitgebreid beschreven wordt. Ze ontmoet diverse mensen en mythische figuren en belandt uiteindelijk in een stadje. Daar treft ze de dichter en samen trekken ze nog rond door het landschap tot de dichter terugkeert naar de stad.
Mei ziet en hoort de jonge god Balder die door het landschap trekt en zijn leven bezingt. De blinde Balder leeft voor de muziek alleen. Als zijn lied afgelopen is, verdwijnt hij. Mei is zeer bedroeft en wordt in de nacht door de Maan getroost en gesterkt. De volgende ochtend gaat zij weer op zoek naar Balder. Ze reist door een sprookjesachtige wereld en via de wolkenspinster uit het noorden komt ze bij Wodan en de andere goden terecht. Deze weten echter niet waar Balder is, maar het feit dat Mei Balder gezien heeft, maakt de goden zeer vreugdevol. Mei blijft zoeken en na enkele dagen vindt ze Balder in een vallei. Zijn muziek doet vele wonderlijke beelden verschijnen en in zijn lied vertelt Balder opnieuw veel over zichzelf. Hij besluit zijn zang door te zeggen dat hij alleen voor zijn muziek leeft, dat is zijn ziel en in zijn ziel is hij een God. Mei weet dat er voor haar geen plaats is en zinkt terug naar de aarde.
Mei keert terug in Holland bij de dichter. Ze zwerven opnieuw door het Hollandse landschap en brengen de laatste dagen van Meis leven door in elkaars gezelschap. Als de laatste dag is aangebroken sterft Mei en wordt opgevolgd door haar zus Juni. De dichter neemt Mei mee naar het strand en begraaft haar daar.

Ik heb Mei vijf jaar geleden gelezen voor mijn studie, maar het was alsof het volledig nieuw was voor me. Mei van Gorter is een indrukwekkend gedicht waarvoor je echt moet gaan zitten. Zinswendingen, een spel met antimetrieën en enjambementen en de beelden die Gorter beschrijft zijn even wonderlijk als mooi. Het verhaal van Mei is interessant en boeiend, maar wel pittig.

Anna Enquist, “De kwetsuur”

 Beoordeling: 4 sterren

De kwestuur is een bundeling van tien verhalen. Wat steeds weer opvalt in het werk van Anna Enquist is dat de personages die daarin optreden zich, in een poging houvast te krijgen, mythes vormen van het ongrijpbare dat hun overkomt. Niet zelden mondt die poging uit in een verbeten strijd tegen de elementen. In de tien verhalen waaruit De kwetsuur bestaat is dat vaak niet anders. De verhalen waarmee de bundel opent (het historische relaas van een rampzalig eindigende visvangst) en afsluit (een niet minder rampzalig verlopen boottochtje op het IJsselmeer) zijn daar fraaie voorbeelden van.*

De kwetsuur is een mooie bundel met typische Anna Enquistverhalen. Er gebeurt een heleboel in wat niet op papier staat en personages gaan vaak dieper dan je op het eerste gezicht denkt. het slotverhaal, Een haven, legt een verband met diverse verhalen die eerder in de bundel staan en bindt daardoor de bundel tot een mooi geheel. Alleen het verhaal Daer een seigneur zijn handen wast, het langste uit de bundel, is té lang. Er is te weinig materiaal om de spanning vast te kunnen houden, waardoor het verhaal zich voortsleept. Enquist heeft te veel willen maken van haar verhaal, waardoor het uiteindelijk minder is geworden, dan het had kunnen zijn. Jammer, maar zeker geen reden om deze bundel te laten liggen.

*Bron: flaptekst De kwetsuur