Harry Mulisch, Het theater de brief en de waarheid (boekenweekgeschenk 2000)

Beoordeling: 5 sterren

Harry Mulisch heeft zijn fantasie losgelaten op de affaire Croiset uit 1987, waarbij de acteur Jules Croiset naar aanleiding van de voorgenomen opvoering van Fassbinders toneelstuk ‘Het vuil, de stad en de dood’, een dreigbrief schreef aan zichzelf en zijn gezin en zijn eigen ontvoering ensceneerde.*

Harry Mulisch heeft briljante boeken geschreven en dit boekenweekgeschenk is er één van. Het theater de brief en de waarheid is een prachtig verhaal waarin Mulisch een spannend spel speelt met de waarheid. In prachtige (doch eenvoudige) bewoordingen schetst hij een verhaal en via een elegante ‘bridge’ zet hij er een verhaal diametraal tegenover die een bijzondere symbiose aangaan. En ondanks dit ingenieuze spel, is het nog steeds een leesbaar boek waarin concrete zaken een rol spelen. Het theater de brief en de waarheid zou met gemak een magisch-realistisch of surrealistisch boek genoemd kunnen worden en sinds mijn ‘ontdekking’ van het genre met Belcampo ben ik echt een fan van dit soort werken. Een topper!

*Bron: boeken.vpro.nl

Harry Mulisch, De pupil

De pupil Beoordeling: 5 sterren

De pupil speelt in Italië in 1945. Hoofdpersonen zijn een oude dame, de schrijver en een vulkaan. Dan volgt de onthulling van een wonderbaarlijk geheim.*

De pupil is een typische Mulisch. Een boek dat vol raadsels zit en je achterlaat met diverse vragen. Toch is het geen complex verhaal vol doorwrochte zinnen: het is zelfs zeer leesbaar. Een prima boek voor iedere lezer: beginnend of ervarener!

*Bron: Bol.com

Harry Mulisch, Het stenen bruidsbed

Het stenen bruidsbed Beoordeling: 3 sterren

De Amerikaans Norman Corinth gaat voor een tandartsencongres terug naar de dan Oost – Duitse stad Dresden. Het is geen willekeurige Amerikaan in een willekeurige stad: ze hebben iets met elkaar te maken, de stad en deze man. Corinth heeft in zijn bommenwerper Dresden vernietigd en vernietigde daarmee zichzelf. Hij ontmoet een Duitse vrouw met wie hij een kortstondige verhouding heeft. Opnieuw verovert hij, en verlaat hij.*

Hoewel ik eerder boeken van Harry Mulisch heb gelezen (o.a. Twee vrouwen, Het zwarte licht) en Het stenen bruidsbed als één van de hoogtepunten uit Mulisch’ oeuvre wordt beschouwd, is dit boek me toch wel tegengevallen. Het is een zeer moeilijk boek waar je maar traag doorheen komt. In de loop van het boek, wordt het verhaal wat concreter en wordt duidelijker wat er gebeurt, maar veel wordt overgelaten aan suggestie en eigen interpretatie. Het taalgebruik is wollig, filosofisch en wat archaïsch. Maar toch, na lezing van dit boek zie ik ook wel wat mensen in dit boek zien. Je moet het (zoals veel ‘grote’ literatuur) lezen als interessant literair document, niet als boek om eens lekker mee bij de open haard te kruipen.

*Bron: Bol.com

Harry Mulisch, Twee vrouwen

Twee vrouwen Beoordeling: 5 sterren

Laura is op weg naar Nice om haar moeder te begraven. Gestrand in Avignon schrijft ze in ijltempo haar verhaal over de fatale liefde met Sylvia. Door haar man verlaten omdat ze geen kinderen kunnen krijgen, begint Laura een relatie met Sylvia. Nadat Sylvia haar liefde voor Laura heeft bekend, gaat ze er stiekem vandoor om een verhouding te beginnen met de exechtgenoot van haar geliefde. In een meeslepende vertelling verweeft Mulisch de fatale liefde tussen Laura en Sylvia met de klassieke noodlotsdrama’s van Orpheus en Oedipus.*

Met Twee vrouwen heeft Mulisch een roman geschreven met een mooi verhaal, een verhaal dat je laat meeleven, maar dat ook intellectueel aanspreekt. Mulisch heeft een zeer leesbaar boek geschreven dat (uiteraard) doorspekt is met allerlei intertekstuele verwijzingen, maar zonder dat dit er storend bovenop licht. De spanning is uitstekend opgebouwd en de climax is onverwacht en ontluisterend. Prachtig!

*Bron: Bol.com

Mooie zinnenboek – Uit: Harry Mulisch, Twee vrouwen

“Alles waar je je aandacht op richt, wordt onzichtbaar, onbereikbaar, dat is ten minste mijn ervaring. Je ziet de dingen pas werkelijk uit je ooghoeken, als je eigenlijk ergens anders mee bezig bent. Het is net of de werkelijkheid zich dan gepasseerd voelt, het niet neemt en zich aan je opdringt.”

Uit: Harry Mullisch, “Twee vrouwen”

Harry Mulisch, “Het zwarte licht”

Het zwarte licht<br>Harry Mulisch Beoordeling: 3 sterren

Het zwarte licht is het relaas van één dag uit het leven van de klokkenspeler Maurits Akelei. Het is zijn verjaardag, en toevallig ook de dag dat sommige beweren dat de wereld zal vergaan, en Akelei heeft zich voorgenomen om een feestje te organiseren. Hij is een klein volstrekt eenzaam mannetje, dat eens zijn hart heeft verloren aan de grote blonde Marjolein (die hij echter eens met een ‘echte neger’ heeft aangetroffen), en alleen iedere dag zijn beiaard bespeelt, zó dat alle mensen naar hem moeten luisteren. Als hij een (dodelijk saai) feestje viert, verschijnt er een zwarte zon aan de hemel; mensen verzamelen zich in de straten en Maurits sluit zich bij hen aan. Voor het eerst in lange tijd voelt hij zich weer bij de wereld horen.

Het Zwarte licht is en echte Mulisch: rijk van taal, vol verwijzingen en haast ondoorgrondelijk. Het is een puzzel waarvan de stukjes nog eens doormidden zijn geknipt. Een leuk boek, maar ik vind het geen aanrader. Een meer ervaren literatuurlezer kan er, denk ik, plezier aan beleven, maar het is zeker geen boek voor het grote publiek.

Harry Mulisch, Gerrit Komrij, Adriaan van Dis, Maarten ’t Hart, Remco Campert, Marga Minco, Hugo Claus en Joost Zwagerman, “De Schrijver”

De schrijver<br> Beoordeling: 5 sterren

De Schrijver is het verhaal van de mysterieuze Matthijs de Schrijver, auteur van het boek Weerzin, dat in de jaren vijftig grote beroering teweegbracht in de Nederlandse letteren. De zevenentwintigjarige neerlandicus Ton Botvanger droomt veertig jaar later dat hij een tweede manuscript in handen krijgt van dezelfde auteur. Hij onderneemt een onstuimige zoektocht naar de persoon die zich achter de naam Matthijs de Schrijver schuilhoudt. Ondertussen zijn in het estafette-feuilleton amusante verwijzingen naar de literaire wereld verstopt.

Het is een prachtige roman geschreven door acht meesterlijke auteurs. Het verhaal begint als spannende detective, maar uiteindelijk grijpt alles in elkaar. Fantastisch om de acht auteurs met elk een eigen stijl aan het werk te zien. De inhoud klopt, de stijlen zijn bijzonder gecombineerd: een aanrader!