Gerard Reve, Verzamelde gedichten

Beoordeling: 3 sterren

De verzamelde gedichten van Gerard Reve bevatten alles wat typisch is voor wie Reve was: religie voert de boventoon, de toon is een tikje melancholisch en sommige gedichten kennen een rauw randje. Geweld of seks komen echter weinig voor.

Het jammere van de bundel is dat weinig gedichten echt indruk maken. Ze zijn mooi, maar het blijft veel pap met weinig krenten. Het proza van Reve spreekt mij echt veel meer aan.

Gerard Reve, De vierde man

De vierde manBeoordeling: 5 sterren

In het verleden las ik van Gerard Reve al Nader tot u  en De avonden en ik begin aardig fan te worden van Reve. Op zich is dat, gezien zijn schrijfstijl, niet onlogisch. De droge, zakelijke stijl vol onderkoelde humor kan ik ook bij Willem Elsschot waarderen; Reve is dan geen zeer onlogische keuze.

Wat maakt De vierde man tot een fantastisch boek uit Reves oeuvre? Dat is de bijzondere combinatie van een verhaal dat je graag in één ruk uit wilt lezen, er zit een spanning in het boek die het bijna tot een pageturner maakt. Daaronder zitten ondertussen diverse lagen die het boek op meer niveaus interessant maakt.

Aan het einde van het boek bespreekt de ik-figuur met het personage Ronald zijn verhaal en de structuur daarvan. Deze structuuranalyse in het boek zelf is niet alleen een bijzondere kunstgreep; Reve geeft in zijn  analyse ook de zwakte in zijn boek feilloos aan. Het boek mist body: het verhaal is intrigerend, zonder dat er eigenlijk echt veel gebeurt.

Bovendien zitten er meer leuke verbanden in het boek. Het getal vier komt uiteraard vaker voor en wanneer de ik-figuur spreekt over zijn theorie van denken in vierkanten, is het jammer dat daar weinig mee gebeurt in de rest van het boek. Er zijn wel interpretatieve verbanden te leggen, maar dat ligt volledig bij de lezer en er zijn ook weinig harde bewijzen voor die verbanden.

Op stijlniveau is het een typisch Reviaans boek: verheven zinnen, ouderwetse formuleringen als ‘hij zoude’ worden afgewisseld met moderne fonetische spelling (‘injeksie’); verheven monologen raken vermengd met seksuele fantasieën. Dat maakt het lezen boeiend en verrast je keer op keer.

Ten slotte is het verhaal achter het boek De vierde man interessant: het was bedoeld als boekenweekgeschenk, maar werd afgewezen op morele gronden: er stonden te veel homoseksuele passages in. Reve zou daarna nooit meer een boekenweekgeschenk schrijven.

Wat mij betreft is De vierde man een topper en iedereen die De avonden wat te neerslachtig of deprimerend, maar de stijl van Reve wel aansprekend vond, moet dit boek zeker gaan lezen.

Gerard Reve – Dick Matena, De avonden

 Beoordeling: 5 sterren

Dick Matena heeft de roman van Gerard Reve in stripvorm omgezet. De jongeman Frits van Egters voelt zich in het naoorlogse Amsterdam rond Kerstmis beklemd door zijn kleinburgerlijke omgeving en door zwartgallige gedachten.

Dick Matena heeft met zijn stripvorm een nieuwe dimensie toegevoegd aan De avonden en dat is een mooie dimensie. De tekenstijl van Matena past perfect bij de sfeer van de roman. Toch ben ik bang dat ik na De avonden de stijl van Matena wel gezien heb: de tekeningen die ik op internet kon vinden van Dwaallicht, Kaas en Kort Amerikaans doen erg denken aan wat ik in deze striproman heb gezien. De stijl kan dan ook een kunstje worden, maar ik laat me graag aangenaam verrassen.

Gerard Reve, De avonden

Gerard Reve, De avondenBeoordeling: 5 sterren

De jongeman Frits van Egters voelt zich in het naoorlogse Amsterdam rond Kerstmis beklemd door zijn kleinburgerlijke omgeving en door zwartgallige gedachten.

De avonden is een klassieker, dus daar kun je geen slechte recensie over schrijven. Hoewel je best een negatieve recensie zou kunnen schrijven, gebeurt het weinig, zo zag ik in mijn eigen scriptie over de receptie van de Camera Obscura. Toch is dat niet de reden waarom ik De avonden vijf sterren geef.
De eerste keer dat ik dit boek las, in de eerste jaren van mijn studie, werd ik direct gegrepen door het verhaal over Frits van Egters. De beklemmende uitzichtloosheid die Frits om zich heen ziet, de autistisch aandoende omgang met zijn ouders en bekenden, het niets dat er is in zijn leven intrigeerde direct. Bovendien beschrijft Reve dit in een tegelijkertijd eenvoudig als mooi proza.
Wanneer je de tweede keer het boek gaat lezen, is het lezen lastiger. Je weet dat er niets zal gaan gebeuren en  die ‘spanning’ van de eerste keer, maakt het willen doorlezen de tweede keer wat lastiger. Toch blijft het boek een grote aantrekkingskracht hebben en dat is een mooie constatering; mede dat maakt een boek tot Literatuur met een grote L.