F. Bordewijk, Fantastische vertellingen (deel 1)

Beoordeling: 1 ster

Ondanks de titel Fantastische vertellingen vond ik ze alles behalve fantastisch. Terwijl ik Karakter geweldig vond, Bint, Knorrende beesten en Blokken erg goed en Tijding van ver niet zo, loopt het enthousiasme voor Bordwijk in mijn leven langzaam terug. Het is dan ook niet onlogisch dat bepaalde boeken uit zijn oevre nog veel worden gelezen en anderen minder. Laat deze in elk geval maar links liggen.

“Karakter” (regie: Mike van Diem)

 Beoordeling: 4 sterren

Karakter is de Oscarwinnende verfilming van het boek van F. Bordewijk. Deurwaarder Dreverhaven is een machtig en gevreesd man. Wanneer Joba, zijn huishoudster, een kind van hem verwacht, wil zij niet met hem trouwen en verlaat zijn huis. Zij voedt hun zoon Jacob Katadreuffe alleen op, terwijl ze weigert iets van Dreverhaven aan te nemen.
Deze besluit als wraak zijn onwettige zoon waar mogelijk te dwarsbomen. Katadreuffe komt na een aantal tegenslagen op een advocatenkantoor te werken waarna de strijd tussen vader en zoon nog heviger wordt.

Karakter is een van de beste boekverfilmingen die ik gezien heb. Niet alleen is de thematiek van het verhaal, maar ook de sfeer van het boek fantastisch neergezet. Er zijn diverse ingrepen gedaan die nodig waren om de vertaalslag van een boek naar een film te kunnen maken, maar deze zijn absoluut niet storend. Waarom dan toch vier sterren? Dat is heel simpel: het einde van het verhaal. In het boek blijft er door het open eind een spanning bestaan over de winnaar van de strijd tussen vader en zoon, in de film wordt deze spanning doorbroken en een winnaar aangewezen. Erg jammer, maar ondanks dat een aanrader voor iedereen!

Ferdinand Bordewijk, “Tijding van ver”

Beoordeling: 2 sterren

Braam Bouwens heeft een goede cariere in de rechterlijke macht achter de rug. Hij is een man van hoog aanzien en reeds enkele jaren met pensioen. Zijn hele leven al is hij gefixeerd geweest op de dood. Hij bereid zich er al jaren op voor.
Op een dag vangt mevrouw Teta (een goede vriendin van hem waar hij dertig jaar geleden een relatie mee gehad heeft) een twaalf jarig meisje op, Hester. Zij is het dochtertje van mevrouw Cercleres, een weduwe van een dronkelap die in een achterbuurt woont. Hester is van huis weggelopen, uit paniek volgens haar moeder, nadat ze door de overbuurman bijna misbruikt is. Er volgt een strijd tussen mevrouw Teta en mevrouw Cercleres die voor de ikinderrechter wordt uitgevochten. Braam Bouwens adviseert hierin mevrouw Teta. De strijd wordt uiteindelijk verloren door zowel Teta als Cercleres en Hester wordt in een gesticht geplaatst.

Hoewel ik hierboven een korte samenvatting van het verhaal geef, heb ik dit verhaal in het geheel niet gelezen. De taal van Bordewijk is zo omslachtig, traag en lastig te verteren dat ik het boek (tegen mijn gewoonte in: ik moet van mezelf toch minimaal tot 1/3 komen) na amper 30 bladzijdes terzijde heb gelegd.

De lastige taal van Bordewijk is an sich niet het probleem: mooi zinnen en barokke formuleringen kunnen een verrijking zijn van een boek, maar voor mij moet er naast een mooie vorm ook een aangename en boeiende inhoud zijn; de vorm verwordt anders tot gebakken lucht en dat is helaas het geval bij Tijding van ver. Prachtig geschreven, maar met zo weinig inhoud dat het aanschouwen van de prachtige taalconstructies na 30 bladzijdes echt wel voldoende is geweest.