Eliza Laurillard, Peper en zout

Beoordeling: 4 sterren

Eliza Laurillard is een typische domineedichter: hij schrijft moralistische op het geloof geïnspireerde gedichten waarin religie en de natuur een zeer prominente rol spelen. Daarnaast verluchtigd hij zijn bundels met gedichten die een humoristische of taalkundige kwinkslag bevatten. Peper en zout is binnen zijn oeuvre een van de betere bundels. In dit boekje, met zo’n 100 gedichten, laat Laurillard zien een groot taalkunstenaar te zijn. Vanuit de huidige literatuuropvattingen beschouwd zijn zijn gedichten (inhoudelijk) achterhaald en (qua vorm) ouderwets. Maar binnen zijn tijd en stroming bezien verdient Laurillard waardering voor zijn talent.

Roald Dahl, Boy

Boy Beoordeling: 3 sterren

Iedereen die van de boeken van Roald Dahl houdt, zal benieuwd zijn naar wat de schrijver beleefde toen hij zelf kind was. In Boy vertelt hij bijvoorbeeld over het grote muizenplan van 1924, toen hij met zijn vrienden wraak nam op Mrs. Pratchett, de walgelijke eigenares van de snoepwinkel. En over de kostschool en de leraar wiskunde, die een gruwelijke hekel had aan cijfers.
Roald Dahl: ‘Dit is geen autobiografie. Ik zou nooit mijn eigen geschiedenis schrijven. Toch zijn mij in mijn schooltijd en vlak erna een aantal dingen overkomen die ik nooit ben vergeten. Dingen die zo’n geweldige indruk op me hebben gemaakt, dat ik ze nooit uit mijn hoofd heb kunnen zetten. Ze staan stuk voor stuk in mijn geheugen gegrift. Alles is waar gebeurd.’*

Het is leuk te lezen hoe Roald Dahl is gevormd en je ziet in dit jeugdverhaal zeker een relatie met zijn werk. Ook is de stijl van Dahl onmiskenbaar. En toch is dit geen boek dat blijft hangen. Het verhaal bevat niet die creatieve sprankel die boeken als de GVR en De fantastische meneer vos wel hebben. Drie sterren, net zoveel als Heksen.

*Bron: Bol.com

Thomas Rosenboom, Spitzen (boekenweekgeschenk 2004)

Spitzen Beoordeling: 3 sterren

Wanneer de vijfenveertigjarige Han Bijman op een tangosalon Esther ontmoet, wordt hij een hem nog onbekende wereld binnen gevoerd. Die van liefde en seks, die van overspel en verraad en tenslotte die van ingewikkelde intriges en argwaan. Esther blijkt wel heel makkelijk de mannen in haar leven te hebben ingepast. Als haar Indiase minnaar naar Nederland komt om met haar te trouwen, krijgt Han een rol toebedeeld die hem slecht bevalt, die zijn jaloezie wakker maakt, en hem uiteindelijk tot handelen doet overgaan.*

Het is de tweede keer dat ik dit boek lees, maar het verhaal blijft niet hangen. Het verhaal is oké en is goed geschreven, maar het raakt niet aan essentiële thema’s, gevoelens en heeft ook niet dusdanige stilistische kenmerken die het een opvallend boek maken.

*Bron: Bol.com

Margriet de Moor, De verdronkene

Verdronkene Beoordeling: 2 sterren

Zaterdag 31 januari 1953: het historische begin van een wonderbaarlijk verhaal, de vooravond van de Watersnoodramp. Lidy neemt een kleine verplichting over van haar zuster Armanda en reist daarvoor naar Zierikzee. In een verbluffende samenloop van uitzonderlijke meteorologische omstandigheden zal Armanda het hele leven van Lidy overnemen.
Zo ontvouwen zich twee levens: een dat zich afspeelt in 36 uur, een ander dat 75 jaar beslaat*

Wat een saai boek. Gedurende vele pagina’s gebeurt en weinig tot niets. En een goede reden om verder te willen lezen geeft de schrijfster de lezer niet. Geen stip op de horizon, geen interessante personages waarover je meer móét weten, geen spanning in welke zin dan ook. Margriet de Moor is een goede schrijfster, maar niet voor mij!

*Bron: Flaptekst De verdronkene

Jan Wolkers, Zomerhitte (boekenweekgeschenk 2005)

Beoordeling: 4 sterren

‘Ineens stond er niet ver van mij af een jonge vrouw die ik nog niet had waargenomen. Ik drukte me zo plat mogelijk in de helm en keek door mijn telelens naar haar. Ik zag de korrels zand op haar billen en rug zitten, alsof ze van wellustig schuurpapier gevouwen was. Toen draaide ze zich om en haalde haar vingers door haar blonde haren omhoog en keek mijn kant op.’*

Zomerhitte is een mooi boek, een echt Wolkersboek. Seksualiteit en liefde worden gecombineerd op een manier die je alleen in zijn boeken ziet. Daarnaast voegt Wolkers in dit boekenweekgeschenk een intrige toe, die minder goed bij zijn oeuvre past. Het boek was mooi en interessant, maar zeker niet het beste boek van Jan Wolkers dat ik heb gelezen. Daarvoor mis ik toch de jaren-’70-elementen als strijd tegen het calvinistische verleden en de burgerlijkheid en de morbide trekjes van van de hoofdpersonen.

*Bron: flaptekst Zommerhitte

Peter Verhelst, Carll Cneut, Het geheim van de keel van de nachtegaal

Het geheim van de keel van de nachtegaal Beoordeling: 5 sterren

In sprookjes kunnen de dromen en wensen van keizers met één vingerknip realiteit worden. In Het geheim van de keel van de nachtegaal droomt een Chinese keizer van een nieuwe Keizerlijke Tuin der Tuinen. Een eenvoudige tuinman slaagt erin om die droom werkelijkheid te maken. Wanneer de keizer een nachtegaal hoort, weet hij dat die muziek ook deel moet uitmaken van zijn tuin. De nachtegaal is gewillig, maar niet willoos. Zijn muziek is uniek, maar niet te vangen. Kan een almachtige keizer leven met de gedachte dat iets aan zijn wil ontsnapt?*

Het geheim van de keel van de nachtegaal is een prachtig boek. Een boek dat je alleen al in de kast wil hebben om af en toe aan te kunnen voelen, in te kunnen kijken en veel uit voor te lezen. Het verhaal is prachtig, de tekeningen sfeervol, een must-have voor iedereen die van boeken houdt!

*Bron: nl.wikipedia.org

Jan van Boendale, Lekenspiegel

Lekenspiegel Beoordeling: 4 sterren

Omdat men in de Middeleeuwen geloofde dat God deze wereld en al wat er op leeft had geschapen, beschouwde men de kosmos en natuur als een spiegel van God. Door het bestuderen van dieren, planten en stenen kon men te weten komen wat Hij met zijn Schepping voor ogen had gehad. Die kennis werd te boek gesteld en overgeleverd in een soort encyclopedische naslagwerken.Rond 1330 stelde de Antwerpenaar Jan van Boendale zijn Lekenspiegel samen op basis van geleerde en dus Latijnse bronnen. Hij schreef in de volkstaal, opdat leken (dat wil zeggen niet-priesters die het Latijn niet machtig waren) kennis konden nemen van hoe de wereld in elkaar zat. In de vier delen poogde hij de heilsgeschiedenis te beschrijven, te beginnen met de schepping en eindigend met visioenen van de Jongste Dag. Regelmatig laat hij de historische rode draad liggen om uit te weiden over ethische en esthetische kwesties, zoals ‘Waarom is het schrift zo belangrijk?’, ‘Aan welke eisen moet een dichter voldoen?’ en ‘Hoe dienen stadsbestuurders zich te gedragen?’*

Deze vertaling van Lekenspiegel uit de Griffioenreeks is een goede prozabewerking van de originele tekst. Wat opvalt als je deze tekst leest, zijn de vele literaire verwijzingen: Boendale noemt diverse bronnen voor zijn kennis. Daarnaast is veel van deze kennis verouderd, maar ook opvallend veel kennis is nog steeds waardevol en onveranderd. Als lezer krijg je een goed beeld van wat met wist, dacht en vond in de 14e eeuw. Het wereldbeeld van de middeleeuwer wordt je op deze manier goed duidelijk. Ook de normen van mensen zijn in die ruim 600 jaar niet veranderd: de etiquetteboekjes van nu sommen nagenoeg dezelfde regels op als de Lekenspiegel van toen.
Voor de literairhistorisch wat ingevoerder lezer is het interessant om te zien dat de vermenging van christendom en kennis uit de klassieke oudheid niet geproblematiseerd is, waar deze dat wel was, na de polemiek over ‘Socrates in de hemel‘ in de 18e eeuw.
Ik raad dit boek echt aan iedereen aan: geoefender lezers en mensen die zonder voorkennis kennis willen maken met de Middeleeuwen.

*Bron: Bol.com

Bart Chabot, De kootjesblues

De kootjesblues Beoordeling: 4 sterren

‘De Kootjesblues -de kootjes zijn de botten waaruit een geraamte bestaat- begint met een grafschrift (“ben zo terug”) en eindigt met een dagsluiting. De bundel bestaat uit 16 gedichten over de dood en de doden: over de dood van een broer, beschreven vanuit de blik van zijn zusje, over zelfmoord, over een overvaller die het winkelend publiek om zeep helpt, over een kindermoordenaar en -vooral- over doden die uit hun graf opstaan.*

De kootjesblues is de eerste dichtbundel van Bart Chabot die ik lees. Ik heb hem eerder horen voordragen op Het Tuinfeest onder andere. En soms heb ik hem niet horen voordragen (Onbederf’lijk Vers ‘s-Hertogenbosch 2007), omdat er gedanst moest worden met de sterren. Maar a la, die festivalorganisatorstress ben ik voorbij en dat is zeker geluk met deze bundel. Alle gedichten rondom het thema dood lijken met elkaar te maken te hebben. De personages lijken een soort familie, verbonden door hun dood-zijn. Chabot schrijft prozaïsche gedichten of poëtisch proza, het hangt er tussenin. In elk geval riep deze bundel bij mij de vraag op naar de afloop. Zeer geslaagd.

*Bron: www.bartchabot.nl

Eline Achterberg, “Zoete regen”

Beoordeling: 4 sterren

Zoete Regen vertelt het verhaal van het arme boerenmeisje Sena, die rond de tijd van de ontdekkingsreizen leeft. Sena ziet op tegen een leven als boerenvrouw en ze besluit haar toekomst te veranderen. Ze gaat op het kasteel werken waar ze veel nieuwe mensen leert kennen, waaronder kroonprins Yorath. Contact tussen hem en Sena is ten strengste verboden, maar al snel bloeit er iets op tussen de twee. Dan moet Sena een onmogelijke beslissing nemen. Haar leven zal nooit meer hetzelfde zijn, levend in een storm van ‘zoete regen’.*

Het debuut van de vijftienjarige Eline Achterberg is een mooi boek dat prima past in de traditie van Thea Beckman. Ook in dit boek, spelend in een wereld in het verleden en ergens ver weg, strijdt een vrijzinnige vrouw tegen onrecht. Achterberg voegt hier echter ook zoetsappige liefdesperikelen aan toe, die het boek tot een echt meidenboek maken.

Haar boek is een mooi debuut, maar vraagt ook nog om de nodige groei: vaak is Achterberg te expliciet en legt ze te veel uit. Er blijft weinig te raden over en voor een iets oudere lezer (14+) is de goede afloop te voorspelbaar. De kunst van het doseren blijkt moeilijk, maar de schrijfstijl en talent dat zichtbaar wordt in Zoete regen zorgen dat ik met het oog op de toekomst vier sterren kan geven.

Een laatste noot is er voor de uitgeverij: de opvallende en onnodige spelfouten die in deze uitgave zijn blijven zitten, zijn echt jammer!

Zoete regen is verkrijgbaar bij Boekscout Yo!
* Bron: Boekscout Yo!

Arthur Japin, De grote wereld (boekenweekgeschenk 2006)

De grote wereld Beoordeling: 4 sterren

In zijn jeugd koestert Lemmy, een dwerg, lange tijd de illusie dat zíjn maat ook de maat der dingen is. Tot onvermijdelijk de grotemensenwereld zijn kleine universum binnendringt – met rampzalige gevolgen. Nadat zijn ouders tijdens een circusact op tragische wijze om het leven komen, neemt Lemmy’s stoïcijnse grootmoeder hem onder haar hoede. Wanneer zich later de kans aandient om met het rondtrekkende gezelschap Märchenstadt Lilliput door Europa te reizen, heeft Lemmy weer een eigen plek gevonden. Hij ontmoet er zelfs zijn grote liefde Rosa. Maar de Tweede Wereldoorlog staat op uitbreken. Lemmy en Rosa zien zich door de buitengewone omstandigheden geconfronteerd met een vraag die ieder mens zich vroeg of laat kan stellen: hoe ver zijn wij bereid te gaan om bij anderen in de smaak te vallen?*

De boeken van Arthur Japin zijn eigenlijk altijd goed, zo ook dit boekenweekgeschenk De grote wereld. Het verhaal bestaat uit twee verhaallijnen die naadloos in elkaar overlopen. Veel wordt aan de interpretatie van de lezer overgelaten, terwijl Japin wel duidelijke aanwijzingen geeft. Na het bezoek van Japin aan het Canisius College heeft dit boek aan betekenis gewonnen, omdat de personages van Japin mooie parallellen hebben; zowel wanneer je de boeken naast elkaar legt, als wanneer je de boeken naast het leven van de auteur legt. Arthur Japin is een van mijn favorieten en als je op eenvoudige wijze kennis wilt maken met zijn werk, lees dan De grote wereld!

*Bron: Bol.com